Polski Związek Niewidomych

Wirusowe Zapalenie Wątroby (WZW) to podstępna choroba. Wiele osób może nie wiedzieć, że na nią choruje. WZW typu C przebiega bezobjawowo u około 80% pacjentów. Warto zatem stosować profilaktykę i szczepić się przeciwko temu wirusowi.

WZW to choroba wywołana przez wirusy prowadzące do zmian martwiczo-zapalnych w wątrobie. Najczęściej wywołana jest wirusami typu: A (HAV), B (HBV), C (HCV). Szacuje się, że 130-150 mln osób na świecie jest zakażonych HCV. U 78-85% osób zakażonych HCV dochodzi do przewlekłej infekcji, z tego u ok. 20% pacjentów rozwija się marskość wątroby, a następnie rak wątrobowokomórkowy. Wato też dodać, że 90% Polaków nigdy nie wykonało badań diagnostycznych w kierunku WZW.

WZW typu B, dawniej nazywane żółtaczką wszczepienną, jest jedną z najgroźniejszych chorób zakaźnych człowieka. Może przebiegać w postaci przewlekłej lub ostrej. Objawem ostrego zakażenia HBV jest zażółcenie skóry i białkówek oczu, osłabienie, ciemny kolor moczu, zaburzenia przewodu pokarmowego oraz brak apetytu. Objawy te pojawiają się do 6 mies. od zakażenia.

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – tutaj u około 80% osób zakażenie przebiega bezobjawowo. Mogą jednak pojawiać się takie objawy, jak: zmęczenie, utrata apetytu, odbarwione stolce lub zażółcenie białek oczu. U ok. 50-70% osób pojawią się przewlekłe następstwa choroby. Okres wylęgania choroby wynosi do 6 miesięcy.

Wirusy HBV i HCV mogą przenosić się poprzez:

• skażony sprzęt medyczny;
• kontakty seksualne, w których może dojść do kontaktu z krwią;
• używanie zanieczyszczonych igieł i strzykawek;
• korzystanie z przedmiotów, na których może znajdować się krew, np.: wspólne szczoteczki do zębów, maszynki do golenia;
• robienie tatuażu lub w trakcie zabiegów kosmetycznych;
• zakażonego członka rodziny w jednym gospodarstwie domowym oraz z matki na dziecko w trakcie porodu.

W Polsce, spośród wirusów uszkadzających wątrobę, najczęściej występują zakażenia wirusami HBV i HCV. Wirus HAV przenoszony jest drogą pokarmową i powoduje zwykle ostre zapalenie wątroby.

Najlepszą profilaktyką przed zarażeniem się tym wirusem WZW typu A i B jest szczepienie. Przeciw HBV szczepienia obowiązkowe maję noworodki oraz osoby z grup ryzyka. Szczepienie jest zalecane: seniorom, osobom, które ze względu na tryb życia i wykonywane zajęcia są narażone na zakażenia związane z uszkodzeniem ciągłości tkanek, osobom przewlekle chorym o wysokim ryzyku zakażenia. Szczegółowe informacje o szczepieniach przeciwko WZW można znaleźć na stronie: https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/wzw-a/?strona=6#gdzie-mozna-zaszczepic-sie-przeciw-wzwa oraz https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/wzw-b/

Przeciwko WZW typu C nie ma szczepionki, są natomiast leki skuteczne w 98-99%. Pozostałą formą profilaktyki jest przestrzeganie zasad higieny (częste mycie rąk) oraz warunków sanitarnych0327 w ośrodkach medycznych, kosmetycznych itp.

Diagnostyka

• Podstawą w rozpoznaniu WZW typu A jest wykrycie w surowicy chorego przeciwciał anty HAV w klasie IgM. Możliwe jest wykonanie badań całkowitych przeciwciał anty – HAV, w którym oznaczone są przeciwciała klasy IgM i IgG. Wykrywa ono zarówno świeże, jak i dawniej przebyte zakażenie HAV.
• Badaniem wykrywającym zakażenie WZW typu B jest obecność we krwi antygenu HBs. Dodatni wynik oznacza zakażenie wirusem typu B. Badanie to jest refundowane przez NFZ, a skierowanie może wystawić lekarz POZ.
• Podstawowym badaniem do wykrycia WZW typu C jest test na obecność przeciwciał anty-HCV. Jeśli wynik testu jest dodatni to pacjent jest kierowany do Poradni Chorób Zakaźnych celem wykonania dodatkowego specjalistycznego badania z krwi.

Źródło: Narodowy Fundusz Zdrowia/Środy z profilaktyką