Polski Związek Niewidomych – to już 70 lat!
Polski Związek Niewidomych istnieje już 70 lat! Poważny to jubileusz. Sukcesy, porażki, wielkie – przełomowe wydarzenia, i te mniejsze, mniej zauważalne – przez te ponad pół wieku istnienia w Polsce doświadczyliśmy naprawdę dużo.
Poniżej przedstawiamy tylko kilka wybranych, ważnych dat z działalności PZN. Całe kalendarium znajduje się w załączeniu.
1948 – we wrześniu ukazuje się pierwszy numer magazynu „Pochodnia”, wydany pismem punktowym dla niewidomych. Redaktorem naczelnym zostaje Wacław Kotowicz.
1950 – ukazuje się, wydany pismem punktowym dla niewidomych, pierwszy numer „Światełka”, czasopisma dla dzieci starszych. W 1955 r. redaktorem naczelnym czasopism dziecięcych zostaje Halina Banaś, która pełni tę funkcję przez 35 lat.
1951 – ukazuje się, wydany pismem punktowym dla niewidomych, pierwszy numer „Promyczka”, czasopisma dla dzieci młodszych.
1979 – PZN zostaje odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za wieloletnią działalność (dekoracja sztandaru 1980 r.).
1983 – powstaje Redakcja Wydawnictw Tyflologicznych, która kontynuuje wydawanie: „Przeglądu Tyflologicznego” – wydawanego od 1974 r., „Zeszytów Tyflologicznych” – wydawanych od 1979 r., „Materiałów Tyflologicznych” – wydawanych od 1980 r. i innych publikacji nieperiodycznych. Pierwszym Redaktorem Naczelnym został Józef Mendruń, a od 2004 roku funkcję tę pełni Elżbieta Oleksiak. Wydawnictwa ukazują się do dzisiaj.
1983 – zaczyna się ukazywać w zwykłym druku czasopismo „Nasze Światełka” wydawane przez Klub Rodziców Dzieci Niewidomych w Warszawie, a od 1984 r. zaczyna wydawać je PZN najpierw pod nazwą „Nasze Światełka”, a potem (do dzisiaj) „Nasze Dzieci”. Czasopismo to staje się forum wymiany doświadczeń dla rodziców, opiekunów, nauczycieli, wychowawców oraz rehabilitantów dzieci niewidomych i słabowidzących. Redaktorem naczelnym zostaje Józef Mendruń.
1986 – decyzja o nadaniu ulicy przylegającej do budynku PZN przy ul. Konwiktorskiej 9 w Warszawie im. W. Dolańskiego (z okazji 100. rocznicy jego urodzin).
1986 – decyzja o wykupieniu gruntu w Ciechocinku, na którym dzięki staraniom Mariana Kaczmarka utworzono ośrodek leczniczo-rehabilitacyjny, otwarty w 1991 roku. W późniejszym okresie przyjął on nazwę „Eden” i był wielokrotnie rozbudowywany, pod kierownictwem dyrektor Wacławy Kaczmarek.
1990 – PZN pozyskuje od likwidowanego CZSN Krajowe Centrum Kształcenia Niewidomych w Bydgoszczy i tworzy w nim Ośrodek Rehabilitacji i Szkolenia „Homer”. Są tam organizowane m.in. ogólnopolskie szkolenia z zakresu rehabilitacji podstawowej dla nowo ociemniałych. Dyrektorem zostaje Jan Remplewicz, a po pół roku stanowisko to obejmuje Zbigniew Terpiłowski.
1990 – powstaje Przychodnia Rehabilitacyjna w Warszawie, dyrektorem zostaje Teresa Marczewska.
1992 – PZN kupuje Ośrodek Leczniczo-Rehabilitacyjny „Klimczok” w Ustroniu Morskim. Dyrektorem zostaje Piotr Sadowski.
1998 – w związku z reformą administracyjną PZN przekształca 36 okręgów w 16 jednostek wojewódzkich, które zaczną swoją działalność od 1 stycznia 1999 r. Okręgi odpowiadają terytorium danego województwa, a koła obejmują swoim zasięgiem dzielnicę miasta lub obszar powiatu.
2004 – na XIV Krajowym Zjeździe Delegatów wybrano pierwszą w historii Związku kobietę na stanowisko przewodniczącej ZG PZN. Zostaje nią Anna Woźniak-Szymańska. W tym samym roku pierwszą kobietą dyrektorem PZN zostaje Małgorzata Pacholec. Przewodniczącym GKR zostaje Jan Sideł, Sądu Kol. – Andrzej Kurowski.
2010 – Biuro Zarządu Głównego zostaje przekształcone w Instytut Tyflologiczny Polskiego Związku Niewidomych. Dyrektorem pozostaje kierująca Biurem od 2004 r. Małgorzata Pacholec.
2012 – XVI Krajowy Zjazd Delegatów PZN, prezesem ZG PZN zostaje Anna Woźniak-Szymańska, przewodniczącym GKR-u – Piotr Kopyciński, Sądu Kol. – Elżbieta Sygrela.
2015 – w Tyflogalerii PZN rozpoczynają się warsztaty dla osób widzących w różnym wieku pod nazwą „Laboratorium ciemności”. Jest to swoista forma edukacji społecznej na temat tego, jak radzą sobie osoby niewidome, słabowidzące i jak im pomagać.
2016 – po raz pierwszy pierwsza nagroda w ramach konkursu dotyczącego brajla „Onkyo World Braille Essay Contest” trafiła do Polski. Nagrodzono nią Teresę Dederko za esej pod tytułem. „Widzę palcami”, w którym autorka opisuje, jak pismo brajla towarzyszy jej na co dzień.
2018 – 1 lipca w Centralnej Przychodni Rehabilitacyjno-Leczniczej PZN w Warszawie przy ul. Karmelickiej 26 rozpoczęła działanie nowa Poradnia Leczenia Zeza, która realizuje świadczenia w ramach umowy z NFZ.
2018 –22 listopada w uznaniu dla wieloletnich działań Prezydent Miasta Chorzowa, Andrzej Kotala, przyznał Zespołowi Domu Pomocy Społecznej Polskiego Związku Niewidomych im. Kazimierza Jaworka Nagrodę Prezydenta Miasta za szczególne osiągnięcia w realizacji polityki społecznej Chorzowa. Statuetkę odebrał dyrektor Ośrodka Henryk Łytek.
2019 – 22 marca Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych podpisał umowę z pięcioma partnerami – Polskim Związkiem Niewidomych, Fundacją na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Labrador – Pies Przewodnik, Fundacją Pies Przewodnik, Fundacją Psie Serce oraz Fundacją Vis Maior. Umowa dotyczy wypracowania po raz pierwszy w Polsce standardów i kompleksowego systemu szkolenia i udostępniania osobom niewidomym psów przewodników oraz zasad jego finansowania.
2019 – Borys Kowalczyk zdobył trzecią nagrodę za swoją pracę w konkursie dotyczącym brajla „Onkyo World Braille Essay Contest” w kategorii dziecięcej.
2020 – Polski Związek Niewidomych został nagrodzony przez EBU w konkursie najlepsze praktyki w zakresie dostępności Internetu.
2021 – Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych podpisał umowę z Polskim Związkiem Niewidomych i innymi partnerami – Towarzystwem Opieki nad Ociemniałymi w Laskach, Fundacją Instytut Rozwoju Regionalnego w Krakowie, Akademią Pedagogiki Specjalnej w Warszawie na wypracowanie ogólnopolskich standardów szkolenia i doszkalania instruktorów orientacji przestrzennej i szkolenia osób niewidomych i słabowidzących z zakresu orientacji.
