Polski Związek Niewidomych

Borys Kowalczyk zajął trzecie miejsce w kategorii dziecięco-młodzieżowej w ONKYO Braille Essay Contest, konkursie organizowanym przez Europejską Unię Niewidomych. Ośmiolatek pisał o znaczeniu brajla, w szczególności notacji brajlowskiej, w muzyce i sztuce. Serdecznie gratulujemy! 

Poniżej, dzięki uprzejmości organizatora konkursu, publikujemy wyróżnioną pracę chłopca.

***

Brajl w muzyce i sztuce

Mam na imię Borys. Mam 8 lat. Jestem uczniem II klasy szkoły podstawowej. Chodzę również do Szkoły Muzycznej I stopnia do klasy drugiej. Od września 2018 r. w publicznej szkole muzycznej uczę się gry na gitarze i zapisu notacji muzycznej. W szkole tej poznaję również różnych kompozytorów i zdobywam wiedzę o historii muzyki, instrumentach i o wszystkim, co jest związane z muzyką. Jednocześnie, jeszcze wcześniej, na prywatnych lekcjach zacząłem się uczyć gry na pianinie. Ciężko mi się zdecydować, który instrument podoba mi się bardziej… A przecież jest jeszcze tak wiele innych instrumentów. Najbardziej podoba mi się saksofon, jego dźwięki są fantastyczne. Niestety nauczyciele mówią, że jestem jeszcze za mały, żeby na nim grać… Z powodu mojej miłości do muzyki chciałbym napisać, jak wielkie znaczenie ma brajl właśnie w muzyce dla takich osób, jak ja, które nie mogą zobaczyć drukowanego zapisu nut.

Kiedy zacząłem chodzić do szkoły muzycznej poznałem notację muzyczną. Notacja muzyczna to wg mnie rzecz niezbędna każdemu muzykowi. Mogę dzięki niej nie tylko usłyszeć, ale i przeczytać, z jakich nut składa się utwór. Jest to bardzo przydatne w przypadku, kiedy zapomnę, jak brzmiał jakiś utwór. Dzięki temu, że nuty zostały zapisane w brajlu, mogę zupełnie jak osoba widząca zajrzeć do zapisu nut utworu, którego nie mogę sobie przypomnieć. Dzięki takim zapisom mogę poznawać wiele ciekawych piosenek. A ja bardzo lubię poznawać nowe dźwięki i utwory.

Jeszcze bardziej od nauki nowych utworów lubię wymyślać swoje własne melodie. Mogę się tak bawić przez długi czas i nigdy mi się to nie nudzi. I tutaj zapis w brajlu jest jeszcze bardziej przydatny. Mogę sobie zapisać wszystkie pomysły na połączenie ze sobą różnych dźwięków. Później pokazuje to innym – takim, którzy potrafią czytać nuty. Mogę z tego zapisu ponownie je zagrać, a nawet mogę dopisać coś nowego do wcześniej wymyślonych melodyjek. Powstaje wtedy z nich czasem nowy utwór. Przez to, że ktoś wymyślił zapis notacji muzycznej w brajlu, mogę uczyć się nut i znaków muzycznych, tak jak moje koleżanki i koledzy ze szkoły muzycznej. Mam zeszyt z przedmiotu „Kształcenie słuchu” i ćwiczę pisanie nut i znaków muzycznych. Jestem z tego dumny, bo idzie mi to zupełnie dobrze. Fajne jest również to, że przez zapis brajlowski nie zostaje w tyle z wiedzą muzyczną i mogę porozmawiać z kolegami o tym, czego się akurat uczymy.

Teraz mam tylko 8 lat, ale myślę, że za kilka lat będę znacznie lepiej znał notację brajlowską. Wiem, że w brajlu mogę zapisać również znaki matematyczne, a później też wzory chemiczne i fizyczne.

Cieszę się, że mogę korzystać z nut pisanych brajlem. Muzyka to moja wielka pasja i choć mam trudniej z jej zapisywaniem, to bardzo się cieszę, że chodzę do szkoły muzycznej. Kiedy dorosnę, może będę komponował własne utwory, teraz tego nie wiem. Ale na pewno chcę robić coś związanego z muzyką. Cieszę się, że nauczyciele z mojej szkoły uczą mnie nowych znaków, dzięki temu mogę być bardziej samodzielny. Choć trochę widzę, to posługuję się brajlem, bo jest to dla mnie dużo łatwiejsze niż czytanie wzrokiem.

Na początku nie lubiłem pisać na maszynie brajlowskiej, ale teraz już lubię. Czasami też piszę opowiadania. Mam również niewidomą koleżankę z innego miasta, z którą koresponduję w brajlu. Często w tych listach opisuje jej muzyczną notację. Znam już dużo znaków, takich jak krzyżyk, bemol i kasownik, oraz znaki wszystkich nut i dźwięków. Lubię również wymyślać teksty do melodii i też je zapisuje. W ten sposób tworzę piosenki i potem je śpiewam i gram.

W domu mam pianino cyfrowe, na którym bardzo lubię grać. Ma ono wiele funkcji, jak np. metronom, akompaniament czy nauka melodii. Dzięki tym funkcjom mogę tworzyć własną muzykę. Mogę też zmieniać dźwięki klawiszy. Pianino jest takie, jak dla osób, które widzą, i jeszcze chyba nie wszystkie funkcje odkryłem. Może opiszę sobie nowe funkcje brajlem. To na pewno ułatwi mi poznanie wszystkich możliwości pianina. Wiele informacji wyświetla się wyświetlaczu, ale ja tego nie widzę wyraźnie. Jeśli pianino gra samo jakiś utwór, którego chcę się nauczyć, mówi po angielsku cyfrą, jaka to część utworu. Mogę sobie wybierać utwory, przeglądając listę, ale nie widzę tej listy. Pianino ma również funkcję SIM, która służy do podłączenia mikrofonu, przez który mogę mówić i śpiewać. Ja jeszcze nie mam mikrofonu, więc nie korzystam z tej funkcji.

Na sztuce nie znam się tak dobrze, jak na muzyce. Jestem jednak pewien, że każda osoba, która nie widzi, a lubi sztukę, ma ze strony opisów brajlowskich taką pomoc, jak ja przy muzyce. Słyszałem kiedyś w telewizji o wystawie dla niewidomych. Nie byłem na niej, ale chciałbym zobaczyć taką wystawę. Wyobrażam sobie, że wszystkie dzieła mają brajlowski opis.

Moim marzeniem jest zostać sławnym muzykiem i grać koncerty na całym świecie. Jeżeli mi się to uda, to na pewno napiszę swoją biografię w brajlu, żeby każde niewidome dziecko mogło przeczytać, że marzenia się spełniają. Trzeba tylko mocno w to wierzyć i nigdy się nie poddawać. A ja wierzę.