Polski Związek Niewidomych

Za nami 22. edycja REHA FOR THE BLIND IN POLAND, czyli światowego spotkania osób niewidomych, słabowidzących, ich bliskich i sympatyków. W tym roku odbywała się w dniach 3–6 października w Warszawie, a myślą przewodnią było „Razem do sukcesu”.

REHA to jedno z największych wydarzeń skupiających się na temacie dostępności. Biorą w nim udział zarówno uczestnicy z Polski, jak i z innych krajów. Jej działalność znana jest już w Europie, Ameryce Północnej, a nawet Afryce i Azji. Głównej konferencji REHA FOR THE BLIND IN POLAND 2024 towarzyszyły równie istotne wydarzenia, takie jak konferencja „Warsaw Vision. Miasto przyjazne dla niewidomych”, liczne wykłady, część kulturalna i wystawa ACCESSIBILITY EXPO 2024.

Konferencja REHA to okazja do spotkania, wymiany wiedzy i doświadczeń z zakresu nauki, technologii, architektury i nowoczesnej rehabilitacji. To także mile spędzony czas: nawiązanie nowych znajomości i możliwość wzięcia udziału w przygotowanych przez organizatora atrakcjach, m.in.: zajęciach rehabilitacyjnych, wydarzeniach plenerowych, wystawie technologicznej czy wykładach, prezentacjach i dyskusjach.

Ciekawą rozmową, która odbyła się w ramach panelu dyskusyjnego w pierwszym dniu, była ta dotycząca hasła tegorocznej konferencji, czyli „Razem do sukcesu”. Tematem zajęli się panowie Marek Kalbarczyk, prezes Fundacji Szansa – Jesteśmy Razem, moderujący rozmowę, a partnerami w dyskusji byli: Jacek Kwapisz – instruktor rehabilitacji, nauczyciel, współzałożyciel Fundacji Szansa – Jesteśmy Razem i jej pierwszy prezes, Przemysław Żydok – prezes Fundacji Aktywizacja oraz Maciej Kłopotowski – dr iż. arch. autor projektów dotykowych makiet, modeli architektonicznych, które są obecne w przestrzeni polskich miast.

Rozmówcy dyskutowali na temat tego, z czym im się kojarzą słowa „razem”, „szansa” i „sukces”, jak się wiążą ze sobą i jaki to ma wpływ na zagadnienia dotyczące potrzeb osób z niepełnosprawnościami w przestrzeni społecznej, politycznej i indywidualnej. Dużą część rozmowy zajęła kwestia aktywności zawodowej i jej wpływu na życie osób z niepełnosprawnościami, a także wciąż panujących stereotypów:

– Rynek pracy od lat 90. bardzo się zmienił. Natomiast jeśli chodzi o osoby z niepełnosprawnościami, nadal tkwimy w tamtych czasach. W myśleniu, że nie jesteśmy razem ze społeczeństwem i stworzona jest jakaś nisza dla osób z niepełnosprawnościami – mówił Przemysław Żydok. Zaznaczył, że ma to wpływ również na wynagradzanie. – To jest cel, żebyśmy mogli być razem, a rynek pracy był normalny – włączający. Wyjście z niszy i bycie razem daje tę możliwość, że ludzie są sprawiedliwiej traktowani w wymiarze płacowym.

Przemysław Żydok stwierdził również, że obecna sytuacja demograficzna jest szansą dla osób z niepełnosprawnościami:

– Kryzys demograficzny – mówił – już dziś sprawia, że na rynku pracy, w gospodarce, która wciąż się rozwija, wciąż powstają nowe miejsca pracy, a brakuje rąk do pracy. Będą szukani pracownicy w grupach, które do tej pory nie były „faworyzowane”, a największą grupą osób biernych zawodowo są osoby  z niepełnosprawnością – to ponad 1 mln osób w wieku produkcyjnym funkcjonujących w tej chwili poza rynkiem pracy. To jest szansa, i dla naszego środowiska, i dla organizacji, które się tym zajmują, żeby te dwa światy zacząć ze sobą łączyć.

– Szansa to możliwość skorzystania z oferowanych, udostępnianych rozwiązań, udogodnień – dodał Maciej Kłopotowski. – Po pierwsze, możliwości te trzeba mieć, czyli – w przypadku osób z niepełnosprawnościami – musimy mieć ten świat dla nas przyjazny. A po drugie, nie możemy się bać z tego skorzystać…

Drugi dzień konferencji REHA był w całości poświęcony kwestiom merytorycznym. Odbywa się w formie wykładów, w których mogą uczestniczyć wszyscy chętni. Celem jest przekazanie w przystępnej formie informacji na temat osiągnięć rehabilitacyjnych, zaprezentowanie najnowszych możliwości i rozwiązań, omówienie sytuacji prawnej i życiowej społeczności osób z dysfunkcją wzroku i zaproszenie do udziału w aktywnościach, które jeszcze nie są im znane.

W tym roku tematów do omówienia było dużo. Podzielono  je więc na sześć bloków panelowych według obszarów, których dotyczyły. Były to bloki:

A: Technologia adaptacyjna i dostępnościowa w praktyce; B: Medycyna na rzecz lepszego życia; C: Sport, aktywność, zdrowie; D: Bez polityki, edukacji i mądrego zarządzania ani rusz; E: NGO i instytucje publiczne na straży praw obywatelskich; F: Nauka, kultura i rehabilitacja najlepszymi sposobami na osiąganie sukcesów.

Na konferencji REHA 2024 byli obecni pracownicy PZN-u: prezes ZG Andrzej Brzeziński, przedstawiciele Centrum Komunikacji PZN i Centrum Rehabilitacji. Pracownicy Instytutu Tyflologicznego PZN byli  także prelegentami w dwóch blokach panelowych. Elżbieta Oleksiak, kierownik Centrum Rehabilitacji, wystąpiła z dwoma prezentacjami: „Działalności organizacji pozarządowych” i „Standardy kształcenia instruktorów i nauczania niewidomych orientacji przestrzennej i mobilności – jak je będziemy wdrażać”. Łukasz Chmielewski zaprezentował ideę „Laboratorium Ciemności – warsztaty edukacyjne”.

REHA to konferencja zasługująca w pełni na opinię, którą sobie wyrobiła na arenie międzynarodowej. Warto na niej być – porusza temat dostępności i udowadnia, na swoim przykładzie, jak ta dostępność powinna wyglądać. Następna REHA już za rok…

ABM/Centrum Komunikacji PZN

Fot. ABM