Polski Związek Niewidomych

Aktualizacja materiału: sierpień 2015

Pracodawcy zatrudniający w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy, co najmniej 25 pracowników, dokonywać muszą obowiązkowych wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Z wpłat na Fundusz zwolnieni są pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi, co najmniej 6 %. (art. 21. ust. 2) . Dla niektórych jednostek organizacyjnych wskaźnik ten może być niższy (art. 2a-2d)

Wysokość wpłat: kwota stanowiąca iloczyn 40, 65% przeciętnego wynagrodzenia i liczby pracowników odpowiadającej różnicy między zatrudnieniem zapewniającym osiągnięcie 6% wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych a rzeczywistym zatrudnieniem osób niepełnosprawnych.

Przez przeciętne wynagrodzenie rozumie się przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w poprzednim kwartale od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w formie komunikaty w Dzienniku Urzędowym RP “Monitor Polski” na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z 17 grudnia 1998 o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, (Dz.U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.). Przy ustalaniu liczby pracowników zatrudnionych ogółem wlicza się jedynie osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę.

Wymagany wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych może zostać obniżony, jeśli pracodawca zatrudni osoby niepełnosprawne ze schorzeniami szczególnie utrudniającymi wykonywanie pracy. Do schorzeń uzasadniających obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych zaliczone są m.in. osoby niewidome (art. 21 ust. 4 oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej – Dz. U.98.124.poz. 820, z późn. zm.).

Przykład:

1. Firma zatrudniająca 100 pracowników, wśród których nie ma żadnej osoby niepełnosprawnej musi płacić na PFRON miesięcznie:
   40, 65% x 3 781, 14 zł (przeciętne wynagrodzenie w III kw. 2014 r.) x 6 = 9301,64 zł

2. Ta sama firma, gdy zatrudni osobę niepełnosprawną, nie wyszczególnioną wśród schorzeń uzasadniających obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych, będzie płacić miesięcznie:
   40, 65% x 3781, 14 zł x (6-1) = 7751, 33 zł

3. Gdy ww. firma zdecyduje się, by tą jedną zatrudnioną osobą niepełnosprawną była osoba niewidoma ze znacznym stopniem niepełnosprawności, obniża wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych (wynoszący 6%) o wskaźnik ustalony wg wzoru:
   WO (wskaźnik obniżający) = (3 x ZS +2 US) x 100%/ZOG, gdzie
   ZS – zatrudniona ilość osób ze schorzeniem traktowanym w sposób specjalny (w przeliczeniu na pełne etaty) ze znacznym stopniem niepełnosprawności,
   US – zatrudniona ilość osób ze schorzeniem traktowanym w sposób specjalny (w przeliczeniu na pełne etaty) z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności,
   ZOG – zatrudnienie ogółem (w przeliczeniu na pełne etaty)

Zatem w powyższym przykładzie: WO = (3 x 1 + 2 x 0) x 100%/100 = 3%

O te 3% ulega obniżeniu 6% wskaźnik zatrudnienia, a więc wynosić on będzie 3% (6%-3%), a zatem wpłata miesięczna, jaką będzie musiał pracodawca wpłacić do Funduszu będzie mniejsza:

40, 65% x 3781, 14 zł x 3 = 4650, 82 zł.

Wpłaty na Fundusz ulegają obniżeniu z tytułu zakupu usługi, z wyłączeniem handlu, lub produkcji u pracodawcy zatrudniającego, co najmniej 25 pracowników, spośród których osoby niepełnosprawne w stopniu znacznym lub umiarkowanym stanowią, co najmniej 10%.

Nie mają obowiązku dokonywania wpłat na Fundusz:

• pracodawcy, u których wskaźnik zatrudnienia wynosi minimum 6%,

• pracodawcy zatrudniający mniej niż 25 pracowników w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy,

• publiczne i niepubliczne jednostki organizacyjne nie działające w celu osiągnięcia zysku, których wyłącznym przedmiotem prowadzonej działalności jest rehabilitacja społeczna i lecznicza, edukacja osób niepełnosprawnych lub opieka nad osobami niepełnosprawnymi,

• pracodawcy prowadzący zakłady pracy będące w likwidacji albo, co, do których ogłoszono upadłość,

• placówki dyplomatyczne i urzędy konsularne, przedstawicielstwa i misje zagraniczne.

Pracodawcy i jednostki organizacyjne osiągający wymagane wskaźniki zatrudnienia składają Zarządowi PFRON informacje miesięczne i roczne odpowiednio o zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, o zatrudnieniu i kształceniu osób niepełnosprawnych.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r., nr 127 poz. 721 ze zm.), art. 21-22

• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U.1997.137, poz. 926 z późn. zm.)

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 września 1998 r. w sprawie rodzajów schorzeń uzasadniających obniżenie wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz sposobu jego obniżania (Dz.U.1998.124. poz. 820, z późn. zm.)

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie określenia wzorów miesięcznych i rocznych informacji o zatrudnieniu, kształceniu lub o działalności na rzecz osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 809)