Rozmowy z Rysiem: W prostych słowach o dobrych manierach przy stole
Cześć, Rysiu! Czy wiesz, co to znaczy savoir-vivre?
Cześć, Wam wszystkim! Oczywiście, że wiem. To jest zwrot w języku francuskim, trudno go przeczytać, ale mogę podpowiedzieć, że wymawia się sawuar-wiwr. To zasady dobrych manier, dobrego zachowania się w towarzystwie.
Myślałem, że zaskoczę Cię tym terminem, ale to Ty zaskoczyłeś mnie! A powiesz nam, jakie są podstawowe zasady zachowywania się przy stole?
Powinniśmy siedzieć prosto na krześle, oczywiście w miarę możliwości, plecami dotykając oparcia. Podczas jedzenia lewą rękę trzymamy na krawędzi stołu. Chyba że jesteśmy leworęczni – wtedy na krawędzi kładziemy prawą dłoń. Nie opieramy też łokci na blacie. Poza tym spożywamy posiłki w ciszy – wtedy jest najprzyjemniej. Oczywiście nie mlaszczemy ani nie siorbiemy. Nie powinno się też brać do ust zbyt dużych kęsów, żeby nie napychać buzi jak chomik. A jeśli znajdziemy jakiś nieapetyczny kawałek jedzenia, wystarczy odsunąć go dyskretnie na brzeg talerzyka.
Brzmi to wszystko bardzo mądrze. A powiesz, jak powinno się spożywać poszczególne potrawy?
Zupy jemy łyżką. A jeśli jest jej już mało, wtedy talerz lekko przechylamy i nabieramy łyżką resztę zupy. No i sztućce wkładamy do ust czubkiem.
A mięso smażone lub pieczone?
Jemy je widelcem i nożem. Widelec trzymamy w lewej, a nóż w prawej dłoni. Widelec wbijamy w brzeg mięsa, który zamierzamy zaraz zjeść. A jeśli mięso jest z kością, to nic nie obgryzamy! Jemy do momentu, w którym nie damy rady więcej odkroić mięsa nożem i widelcem.
Jak poradzić sobie z rybami na talerzu?
Jeśli ta ryba to filet, jemy ją widelcem i nożem. Ryby podawane w całości spożywamy specjalnymi sztućcami, przeznaczonymi do tego. A do przekąsek rybnych używamy widelców.
Rysiu, masz ogromną wiedzę! A czy znasz jakieś ciekawostki ze świata o dobrym zachowaniu się przy stole?
Znam! Na przykład nie każdy wie, że savoir-vivre to nie tylko zasady dobrego zachowania, ale też przestrzeganie reguł wynikających z kultury danego kraju.
To bardzo ciekawe, ale może powiedz, co konkretnie masz na myśli?
Na przykład we Włoszech nie powinniśmy do pizzy używać ketchupu. Dla Włochów to nietakt i błąd w sztuce kulinarnej. Poza tym Włosi piją kawę typu cappuccino wyłącznie rano, popołudniem, w kawiarni lub będąc w gościach, powinniśmy poprosić o espresso.
Powiedz nam więcej takich ciekawostek, Rysiu.
W Chile większość posiłków spożywa się z użyciem widelca i noża. To zasada, której mocno się tam przestrzega. Ciekawostką jest, że nawet frytki je się sztućcami!
Możemy też na chwilę przenieść się na Środkowy Wschód – do Indii i Afryki. W tych krajach osoby leworęczne nie mają łatwo. Prawie wszystkie działania wykonuje się tam prawą dłonią. Lewa ręka przeznaczona jest tylko do czynności związanych z toaletą. Nawet przekazanie dokumentów lewą ręką jest źle postrzegane.
Rysiu, bardzo dziękujemy Ci za garść praktycznych informacji. Szczególnie cenne są wskazówki dotyczące zachowywania się przy stole w innych krajach – na pewno przydadzą się podczas zagranicznych wycieczek, co prawda wakacje się skończyły, ale ferie już blisko.
Mógłbym opowiedzieć więcej, ale może teraz pokażę, jak fajnie można złożyć serwetkę w tzw. torebkę? Można w nią włożyć sztućce, które zazwyczaj leżą tuż przy talerzu. Bardzo ładnie to wygląda, i może przydać się na Boże Narodzenie, które też już tuż-tuż.
Chętnie. Powiedz nam, czego potrzebujemy i pokaż, jak to zrobić. Do dzieła!
Będzie nam potrzebna serwetka. Może być papierowa albo z tkaniny, jak kto woli.
Rozkładamy ją i odwracamy nadrukiem do stołu / na lewą stronę (zdj. 1). Później dolną część serwetki zaginamy do góry, tak na 2/3 serwetki (zdj. 2). Odwracamy serwetkę, uważając, żeby się nie rozłożyła, i boki serwetki zaginamy równo do środka (zdj. 3). Znów ją odkręcamy i możemy już taką serwetkę położyć obok talerza i wsunąć w nią sztućce (zdj. 4). Gotowe!
Rysiu, z Twoją pomocą nasze stoły będą wyglądać pięknie, i my sami też będziemy robić dobre wrażenie!
Piotrek i Rysio
Tekst ukazał się w “Promyczku: nr 5/2023.