Polski Związek Niewidomych

Ciało człowieka jest niesamowite, ale też skomplikowane. Składa się np. z ponad 200 kości (ciało dziecka ma ich jeszcze więcej!), 100 tys. włosów, ponad 7 m jelit czy 600 mięśni. Naukowcy wciąż odkrywają nowe ważne informacje dotyczące ludzkiego organizmu i tego, w jaki sposób działa. Dzięki temu lekarze mogą skuteczniej leczyć różne choroby, a my wiemy coraz więcej o tym, co powinniśmy robić, żeby zachować zdrowie.

Jednym z bardzo ciekawych narządów ludzkich jest wątroba. Jest całkiem spora. Znajduje się w górnej części jamy brzusznej, nad żołądkiem i tuż za prawym żebrem. Jeśli poszukasz prawą ręką swoich żeber, z pewnością będziesz w stanie wyczuć palcem to leżące najniżej. Będzie ci łatwiej, jeśli wciągniesz w płuca powietrze i na chwilę wstrzymasz oddech. Udało się? Tak, właśnie za tym żebrem schowała się wątroba.

Magia, wątroba i aksolotl

Ten organ ma niesamowite umiejętności. Gdyby nie nauka, która potrafi nam wyjaśnić, co i jak w człowieku działa, moglibyśmy uznać nawet, że jest tworem magicznym! Potrafi bowiem się sama odbudować.

Czy słyszałeś może o aksolotlach? To zwierzęta, które mają z ludzką wątrobą wiele wspólnego. Aksolotle żyją tylko w jednym miejscu na świecie – w Meksyku. I to wyłącznie w jednym jeziorze. Te niesamowite płazy posiadają zdolność regeneracji. To oznacza, że jeśli taki aksolotl straci nogę – odrośnie mu nowa. A jeśli uszkodzi sobie oko, na jego miejsce pojawi się kolejne. Nie musimy jednak podróżować do dalekiego Meksyku, żeby odnaleźć istotę o tak niesamowitych właściwościach. Każdy z nas ma w sobie trochę magicznych właściwości aksolotla – właśnie w postaci wątroby. Ale po co jest ona nam właściwie potrzebna?

Cudowny magazyn

Wątroba należy do układu pokarmowego człowieka i jednocześnie jest największym gruczołem w ludzkim ciele – waży prawie 2 kg. Jest zbudowana z czterech części zwanych płatami. Każdy organ w ludzkim ciele wykonuje ważne zadania. Wątroba ma tych zadań aż 500! Jednym z nich jest bardzo ważna umiejętność usuwania toksyn z organizmu. Toksyny to nic innego jak substancje chemiczne, które dostały się do wnętrza człowieka wraz z pokarmem, powietrzem albo wodą. Mogą przedostawać się do organizmu np. w wyniku palenia papierosów (trzymajmy się z dala od palaczy!) czy zanieczyszczeń obecnych w środowisku (uważajmy na smog!). Wątroba jest także ważnym magazynem. Można by powiedzieć, że jest taką spiżarnią, w której gromadzone są witaminy A, D i B12. Witamina A jest niezbędna, by mieć dobry wzrok. Potrzebuje jej też skóra, a także paznokcie i włosy, aby rozwijały się i rosły zdrowo. Za to witamina D jest niezbędna naszym kościom. Wątroba gromadzi zapasy tych witamin, by nie zabrakło ich ludzkiemu organizmowi.

Jak dbać o wątrobę?

No ale co wspólnego ma wątroba z aksolotlami? Może ona, tak jak części ciała aksolotla, się odrodzić. Człowiek, któremu np. w wyniku operacji usunięto dużą część wątroby, może być spokojny. Po kilkunastu tygodniach będzie mieć ją znów całą. Wewnątrz tego gruczołu mieszkają bowiem tzw. komórki macierzyste. To taki typ komórek, które potrafią tworzyć nowe komórki wątroby – czyli hepatocyty. Nie wszystkie komórki mają takie zdolności, dlatego akurat komórki macierzyste warto zapamiętać. W wątrobie pracują one ciężko, by człowiek był zdrowy i silny.

Żeby pomóc wątrobie się odnowić, warto stosować specjalną dietę, w której znajdą się chude twarogi i jogurty. Trzeba też pić mleko i kefiry. No i nie wolno zapominać o wysiłku fizycznym, który wątroba bardzo lubi.

Niech cię jednak nie zmyli ta niesamowita umiejętność do odradzania się. Jeśli nie dba się o nią należycie, może przestać się regenerować. Dlatego jedz dużo warzyw, szczególnie gotowanych. Wątroba je uwielbia! Jedz powoli, żeby zdążyła wyłapać z pokarmu toksyczne substancje, których musi się pozbyć. Poproś też rodziców, aby do potraw dodawali oregano, kminek, majeranek i tymianek. To przyprawy, które dla wątroby są jak najsmaczniejsze cukierki. Jeśli będziesz dbać o ten organ – to on będzie dbać o ciebie. I w razie potrzeby, tak jak aksolotl, będzie gotowy, by się odbudować. Wspaniale, prawda?

Fot. Shutterstock

***

Tekst ukazał się w Promyczku nr 1/2022. Czasopismie współfinansowanych ze środków PFRON.

Więcej o czasopiśmie: https://pzn.org.pl/wydawanie-czasopism/promyczek/