Polski Związek Niewidomych

Poniżej przedstawiamy informację, czym jest wolontariat europejski, kto może wziąć udział w wyjeździe na wolontariat, od czego zacząć przygotowania do udziału w takim projekcie. Mówimy też o tym, czym wolontariat na pewno nie jest i z czym nie należy go mylić.

Opisujemy również, w skrócie, jakie działania w tym zakresie prowadził do tej pory PZN oraz załączamy świadectwa kilku byłych wolontariuszy.

EVS w skrócie

Jest to działanie, w ramach którego osoby młode, w wieku 17–30 lat, mogą zaangażować się w udział w nieodpłatnym i prowadzonym w pełnym wymiarze czasu pracy wolontariacie przez okres maksymalnie 12 miesięcy w innym kraju Unii Europejskiej lub spoza niej.

Wolontariat, to tak naprawdę świadczenie nieodpłatnie pracy, z pełnym zaangażowaniem, bez otrzymywania pensji. Wolontariusz podczas projektu otrzymuje jedynie kieszonkowe, które wystarcza na drobne wydatki.

Dodatkowo, w ramach projektu wolontariuszowi pokrywa się koszty zakwaterowania i wyżywienia oraz ubezpieczenia.

Ramy wiekowe są sztywne, osoba wyjeżdżająca na wolontariat musi mieć ukończone 17 lat i jeżeli ma więcej lat niż 30, to nie może wyjechać na wolontariat europejski.

Na wolontariat można wyjechać tylko jeden raz; wyjątek stanowią osoby, które wzięły udział w wolontariacie krótkoterminowym, tzn. trwającym maksymalnie 2 miesiące. Takie osoby mogą wyjechać na wolontariat długoterminowy, którego długość, włącznie z wcześniej odbytym wolontariatem krótkoterminowym nie może przekroczyć 12 miesięcy.

Jeżeli jest taka potrzeba, jest możliwość zorganizowania dwudniowej wizyty przygotowawczej przed wyjazdem na wolontariat, podczas której przyszłemu wolontariuszowi, osobie z dysfunkcją wzroku, towarzyszy przewodnik.

Czym najczęściej zajmują się wolontariusze podczas wyjazdu na wolontariat?

Młodzi wolontariusze mają możliwość uczestniczyć w codziennej pracy organizacji, zajmując się informacją i polityką młodzieżową, rozwojem osobistym i społeczno-oświatowym osób młodych, aktywnością obywatelską, opieką społeczną, integracją osób defaworyzowanych, środowiskiem, programami w zakresie edukacji pozaformalnej, umiejętnością korzystania z technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) i mediów, kulturą i kreatywnością, współpracą na rzecz rozwoju itp. Zatem spektrum możliwych działań wolontariusza jest bardzo szerokie, jednak jest to zawsze praca w organizacji non-profit, wolontariusz nie może pracować w firmie nastawionej na zysk.

Jakie wsparcie otrzymuje wolontariusz?

Organizacje uczestniczące są odpowiedzialne za:

• zapewnienie utrzymania, zakwaterowania i lokalnego transportu wolontariuszy;
• planowanie zadań i działań dla wolontariuszy, które są zgodne z jakościowymi zasadami wolontariatu europejskiego, jak opisano w Karcie wolontariatu europejskiego;
• zapewnienie wolontariuszom bieżącego wsparcia w zakresie wykonywanych zadań, wsparcia językowego, osobistego i administracyjnego w trakcie całego okresu trwania działania.

Młodzi ludzie z mniejszymi szansami mogą otrzymać dodatkowe wsparcie, aby umożliwić im udział w działaniu (np. w przypadku osoby niewidomej posiadającej psa przewodnika może to być pokrycie kosztu pełnego utrzymania psa, jeżeli zostanie to wpisane do projektu na etapie jego tworzenia).

Oprócz wsparcia zapewnionego wolontariuszom przez organizacje uczestniczące, agencje narodowe lub regionalne centra SALTO organizują cykl szkoleń i ewaluacji, w którym uczestniczą wszyscy wolontariusze i który obejmuje:

• szkolenie wprowadzające dla wolontariatu trwającego 2 miesiące i dłużej;
• ewaluację śródokresową w przypadku wolontariatu trwającego 6 miesięcy i dłużej.

Jakie koszty związane z wyjazdem musi ponieść wolontariusz?

Wolontariusze uczestniczą nieodpłatnie w działaniu w ramach wolontariatu europejskiego, z wyjątkiem ewentualnego wkładu w koszty podróży (jeżeli dofinansowanie w ramach programu Erasmus+ nie pokryje w pełni tych kosztów) i kosztów dodatkowych niepowiązanych z realizacją działania. Podstawowe koszty udziału wolontariuszy w działaniu w ramach wolontariatu europejskiego pokrywa się z dofinansowania w ramach programu Erasmus+.

Czym na pewno nie jest wyjazd na wolontariat?

Nie jest to wyjazd turystyczny, ani wyjazd wypoczynkowy, chociaż oczywiście wolontariusz w wolnym czasie może zwiedzać ciekawe miejsca, może wypoczywać, ale to nie może być głównym celem i wiodącą motywacją wolontariusza do udziału w projekcie.

Nie są to również działania sporadyczne, niezorganizowane – wręcz przeciwnie, praca świadczona jest tak, jak gdyby wolontariusz był osobą zatrudnioną w pełnym wymiarze czasowym.

Organizacja goszcząca decyduje się na przyjęcie wolontariusza licząc na to, że wolontariusz zaoferuje w miejscu pracy swoje umiejętności, kompetencje, dobre chęci, energię, będzie źródłem nowych pomysłów i będzie wykonywał taką pracę, która wniesie do organizacji goszczącej nową jakość.

Jakie są korzyści dla wolontariusza z wyjazdu na wolontariat?

Jest ich wiele, i oprócz wspólnych dla wszystkich projektów, które łatwo wymienić, wiele może być indywidualnych, związanych z konkretnymi celami życiowymi danej osoby.

Przede wszystkim, wolontariusz zdobywa doświadczenie zawodowe, które ułatwi mu odnalezienie się na rynku pracy po powrocie do kraju. Ponadto, przebywając w obcym kraju wolontariusz uczy się języka obcego, poznaje kulturę kraju, uczy się samodzielnego życia, nawiązuje nowe kontakty. Wolontariat jest okazją do pracy nad sobą, do przezwyciężania swoich słabości. Uczy, jak sobie radzić w nowych, czasem trudnych sytuacjach.

Kogo Polski Związek Niewidomych wysyła na wolontariat?

PZN wysyła na wolontariat wyłącznie osoby z umiarkowanym i znacznym stopniem niepełnosprawności z tytułu dysfunkcji wzroku.

Wysyłamy osoby, które same znajdą dla siebie organizację goszczącą i odpowiedni projekt, jak również te, które nie mają żadnego konkretnego pomysłu na wyjazd. Tym ostatnim doradzamy, jak znaleźć organizację goszczącą i jeśli jest taka potrzeba, pomagamy w poszukiwaniach i w nawiązaniu kontaktu.

Dotychczasowe działania PZN w zakresie EVS

PZN dotychczas wysłał na wolontariat europejski blisko 40 osób, do krajów takich jak: Belgia, Czechy, Hiszpania, Irlandia, Niemcy, Ukraina.

Były to zarówno projekty krótkoterminowe (2-miesięczne), jak i długoterminowe (dotychczas maksymalnie 9-miesięczne). Wolontariuszami były zarówno osoby niewidome, jak i osoby słabowidzące.

Pierwsze dwa projekty zostały zrealizowane w roku 2007 r. Wtedy dwie wolontariuszki, jedna niewidoma i jedna słabowidząca wzięły udział w projekcie realizowanym przez belgijską organizację VIEWS.

Świadectwa wolontariuszy

Ze świadectwami wolontariuszy biorących udział w projekcie, mogą się Państwo zapoznać pod tym adresem