Urządzenia ułatwiające przemieszczanie się
Obecnie na polskim rynku jest wiele rozwiązań umożliwiających niewidomym sprawne przemieszczanie się po terenie całego kraju, a także w obszarze praktycznie całego świata. Należy podkreślić, że wszystkie te urządzenia nie są w stanie zastąpić wzroku, a jedynie, złagodzić jego brak. Na rynku polskim mamy kilka rozwiązań dedykowanych osobom niewidomym i słabowidzącym. Skupię się na tych najpopularniejszych. Pierwszym z nich jest bezpłatny program “LOAD STONE”. Program zainstalowany w naszej komórce łączy się z wewnętrznym urządzeniem GPS zainstalowanym w telefonie lub z GPS’em zewnętrznym, co jest znacznie korzystniejszym rozwiązaniem. Aplikacja korzysta z wgranej do naszego telefonu bazy danych punktów z obszaru np. całego kraju. Zbiór punktów tj. baza skrzyżowań, ulic, budynków użyteczności publicznej, szlaków komunikacyjnych itp. jest stale aktualizowana i każdy użytkownik programu może ją pobrać ze strony “www”. “LOAD STONE” znakomicie sprawdza się w prowadzeniu do celu. Podczas pokonywania trasy, na bieżąco po naciśnięciu tzw. „klawisza oznajmiania” możemy uzyskać informację o mijanych tzw. punktach – tj. o przystankach komunikacji masowej, o ulicach i placach. Program umożliwia tworzenie własnych punktów. Dzięki czemu możemy wpisywać do bazy własne punkty, utrwalając w ten sposób ważne dla nas miejsca i trasy. Zaletą takiego rozwiązania jest niewątpliwie fakt, że urządzenie GPS, które musimy kupić jest niewspółmiernie tańsze od komercyjnych rozwiązań, o których napiszę poniżej. Na pewno dla niektórych użytkowników plusem będzie fakt, że oprócz funkcji telefonu, dodatkowo nasza komórka będzie pełniła rolę odtwarzacza książek, utworów muzycznych, a także dzięki programowi “LOAD STONE” przewodnika. Bardzo ważnym jest pamiętanie o tym, aby do wskazań “GPS” nie podchodzić bezkrytycznie. Dokładność systemu GPS jest zależna między innymi od warunków atmosferycznych, w przypadku aglomeracji miejskiej, od np. wysokości budynków i gęstości ich rozmieszczenia.
Od wielu lat na polskim rynku dostępne jest urządzenie polskiej konstrukcji “NAVIEYE”. Jest to niewielkie urządzenie komercyjne pracujące w dwóch trybach. Użytkownik może tworzyć samodzielne punkty, ważne osobiście dla niego np. punkty na trasie z domu do szkoły, na uczelnię, czy do pracy. Może tworzyć własne drogi z utworzonych przez siebie zbiorów punktów. Z tych punktów, możemy utworzyć mapę własną. “NAVIEYE” posiada trzy mapy. W sumie można wprowadzić około milion punktów, co sprawia, że są one dość dokładne. Ogromnym plusem omawianego rozwiązania jest znakomity odbiornik GPS, sprawiający, że czas gotowości do pracy urządzenia osiąga się praktycznie na otwartej przestrzeni po kilku, kilkunastu sekundach od momentu uruchomienia “NAVIEYE”. Co niewątpliwie zwiększa jego walory użytkowe i skuteczność działania.
Kolejnym rozwiązaniem dostępnym na rynku polskim, dedykowanym osobom z dysfunkcją wzroku jest urządzenie kanadyjskie “TREKKER BREZE”. W odróżnieniu od poprzednio omawianego urządzenia posiada słabszy odbiornik GPS i bardzo wydłużony do około 3 minut czas osiągnięcia stanu gotowości użytkowej. “TREKKER BREZE” doskonale sprawdza się jako przewodnik pieszy lub zmotoryzowany, zwłaszcza w terenie zabudowanym. Informuje niewidomego, kiedy i w którą stronę powinien skręcić. Nieco gorzej od “NAVEYE” funkcjonuje na punktach utworzonych przez użytkownika. Kolejnym mankamentem urządzenia jest niewłaściwy dobór syntezatora mowy, powodujący wyraźne opóźnienia reakcji na mijane obiekty, zwłaszcza podczas jazdy samochodem. “TREKKER BREZE” niestety nie sprawdza się w pojazdach szynowych oraz w terenie zalesionym.
Wszystkie omawiane rozwiązania umożliwiają wybór punktu docelowego poprzez wpisanie adresu.
Kolejną grupę urządzeń stanowią wszelkiego typu urządzenia wykorzystujące odbicia od przeszkód fal ultradźwiękowych. Mogą one podobnie jak wcześniej omawiane urządzenia, stanowić uzupełnienie białej laski.
Sławomir Klimkowski
specjalista ds. rehabilitacji
Polski Związek Niewidomych
Instytut Tyflologiczny
