Zatrudnienie osób niepełnosprawnych wciąż za niskie
Najwyższa Izba Kontroli opublikowała w lipcu br. raport o zatrudnianiu osób niepełnosprawnych przez pracodawców publicznych. Z analizy wynika, że odsetek pracujących osób niepełnosprawnych jest mały, a podejmowane inicjatywy są niewystarczające. Zalecane przez NIK działania naprawcze to podjęcie współpracy pracodawców z administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi na rzecz wspierania aktywności zawodowej osób niepełnosprawnych.
Z ustaleń NIK wynika, że średni wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych w kontrolowanych jednostkach na koniec czerwca 2018 r. wyniósł 3,05 %. Sprawdzono 35 jednostek z siedmiu województw, a w każdym z nich po dwie jednostki administracji samorządowej, jedną administracji rządowej i dwie państwowe osoby prawne.
We wnioskach pokontrolnych NIK proponuje pracodawcom ze sfery administracji publicznej nawiązanie współpracy z organizacjami pozarządowymi działającymi na rzecz osób niepełnosprawnych, zamieszczanie informacji o wolnych stanowiskach pracy na stronach internetowych dla niepełnosprawnych. A także nawiązanie współpracy z uczelniami, w tym z pełnomocnikiem rektora ds. studentów niepełnosprawnych, w celu upowszechnienia wiedzy o możliwości zatrudnienia czy odbywania praktyk wśród studentów z różnymi potrzebami. Urzędnicy rekomendują też zatrudnianie osób niepełnosprawnych za pośrednictwem powiatowych urzędów pracy, w tym w ramach staży. Kolejnym punktem jest wyeliminowanie barier architektonicznych w siedzibach urzędów.
Jak wynika z raportu NIK, jedną z istotnych przeszkód jest niedostosowanie budynków do potrzeb tej grupy. Spośród skontrolowanych jednostek tylko 26,6% było całkowicie dostępnych dla osób niepełnosprawnych. W pozostałych 73,4% obiektów pojawiały się różnego rodzaju bariery.
Kontrola pokazała, że większość pracodawców publicznych (77,2%) nie podejmowała dodatkowych działań związanych z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych. Co spowodowało, że tylko w 11% ogłoszonych w ostatnich trzech latach naborów aplikacje złożyły 202 osoby niepełnosprawne, spośród których 33 zostały przyjęte do pracy.
Wobec nieuzyskania ustawowego wskaźnika zatrudnienia niepełnosprawnych jednostki musiały dokonywać wpłat na rzecz PFRON. W latach 2016-2018 (do 30 czerwca) wszystkie jednostki wpłaciły na ten cel 10,6 mln zł i kwoty te wzrosły w stosunku do ubiegłego roku.
Blisko 46% skontrolowanych pracodawców nie przestrzegało praw pracowniczych osób z niepełnosprawnościami określonych w przepisach art. 15, 17 i 19 ustawy o rehabilitacji. Dotyczyło to szczególnych norm czasu pracy, praca była świadczona w porze nocnej, powyżej ośmiu godzin na dobę czy też z przekroczeniem tygodniowych norm. W 24 jednostkach były też nieprawidłowości dotyczące m.in. ewidencjonowania czasu pracy i wykorzystania urlopu wypoczynkowego.
Fot. Unsplash