Polski Związek Niewidomych

Na początku czerwca odbyła się konferencja „Polski Akt o Dostępności ‒ włączamy dostępność”. Podczas jej trwania eksperci przekazywali wiedzę, w jaki sposób firmy powinny wprowadzać dostępność i wytwarzać produkty skierowane do wszystkich odbiorców. Była to bardzo cenna inicjatywa, ponieważ 28 czerwca br. wchodzi w życie nowe prawo ‒ ustawa, która zmienia podejście do projektowania produktów i usług cyfrowych. 

Nowa ustawa to Polski Akt o Dostępności (PAD). Wprowadza on przepisy Europejskiego Aktu o Dostępności (EAA), który ujednolica wymagania dostępności w całej Unii Europejskiej.

Konferencja miała na celu zwiększenie świadomości społecznej wśród przedsiębiorców zobowiązanych do stosowania nowych przepisów. Organizatorem wydarzenia było Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Liczna rzesza uczestników słuchała dyskusji i prelekcji. Były wśród nich osoby zajmujące się dostępnością oraz przedstawiciele organizacji pozarządowych, również przedstawiciele Centrum Rehabilitacji oraz Komunikacji PZN.

W trakcie spotkania rozmawiano o istotnych zmianach prawnych oraz o korzyściach wynikających z wdrażania dostępności. Mówiono również na temat konkretnego unijnego wsparcia, jakie zostało przygotowane dla przedsiębiorców na dostosowanie produktów i usług do nowych wymagań.

Pierwszego dnia odbyły się dwie debaty. Na jednej z nich reprezentanci NGO oraz środowiska akademickiego tłumaczyli, jak ważne jest uwzględnianie perspektywy różnorodnych użytkowników końcowych w procesach projektowania i wdrażania produktów i usług. Druga debata była poświęcona wdrażaniu dostępności w praktyce. Przedstawiciele biznesu podzielili się swoimi doświadczeniami i dobrymi praktykami nt. dostosowywania się do nowych wymagań dostępności oraz związanych z nimi wyzwań.

– Polski Akt o Dostępności to nie tylko dokument prawny. To realne narzędzie poszerzania świata osób z niepełnosprawnościami. Dzięki niemu dostępność przestaje być dobra wolą, a staje się obowiązującym standardem. Chcemy, aby każdy obywatel – niezależnie od poziomu sprawności – mógł w pełni uczestniczyć w życiu społecznym, zawodowym i kulturalnym. To jest fundament równości i nowoczesnego państwa – powiedział na spotkaniu Łukasz Krasoń, Pełnomocnik Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

– Polski Akt o Dostępności to szansa dla rynku, aby oferować dostępne produkty. Takie działanie przynosi korzyść wszystkim konsumentom. Wprowadzając te zmiany, firmy mogą zwiększyć liczbę odbiorców swoich usług ‒ wskazała Dorota Habich, dyrektor generalny z Biura Rzecznika Finansowego.

Dostępność to jakość

Na konferencji był Artur Then, dyrektor Departamentu Dostępności z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Przekazał on informację o tym, że PFRON stworzył wytyczne dla przedsiębiorców dotyczące wdrażania dostępności zgodnie z Polskim Aktem o Dostępności. Znajdują się one na stronie: https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/media/152735/Wytyczne_Jak_zapewnic_dostepnosc_produktow_i_uslug.pdf. To na pewno będzie cenne źródło informacji dla przedstawicieli biznesu.

Anna Żórawska, prezes Fundacji Kultura bez Barier, mówiła o tym, że dostępność to proces. Trzeba nią zarządzać i ją utrzymywać, a także cały czas testować, bo pewne rozwiązania mogą być po pewnym czasie nieadekwatne. Nie może się tym tematem zajmować tylko jedna osoba, do tego potrzebny jest zespół. Dostępność to jakość, o którą należy cały czas dbać.

Drugiego dnia odbył się bardzo interesujący panel „Rewolucja AI: analiza SWOT”. Specjaliści praktycy, zajmujący się sztuczną inteligencją (AI), a także dostępnością, przekazywali swoje doświadczenia w tym temacie.

‒ Sztuczna inteligencja już pomaga w obszarze dostępności, np. w komunikacji. Tu mówimy o takich rozwiązaniach, jak m.in.: Google Lookout, Amazon Alexa, Microsoft Seeing AI, DeepSpeek, Brain Talk. AI pomaga też w obszarze mobilności ‒ wykorzystuje się ją w egzoszkieletach oraz inteligentnych protezach ‒ zaczął  dyskusję Przemysław Kulik, lider ds. społecznych w Komitecie ESG BGK.

Magdalena Cicharska, chief financial officer w Migam.org, opowiadała o tym, że w firmie Migam sztuczna inteligencja pomaga w tłumaczeniu na język migowy, które jest dostępne w wersji online.

Rozmówcy wskazywali na to, że obecnie nie ma standardów dostępności dla sztucznej inteligencji.

Polski Akt o Dostępności ‒ co powinno być dostępne?

Polski Akt o Dostępności wprowadza w Polsce przepisy Europejskiego Aktu o Dostępności. Nowe przepisy obejmują sześć głównych rodzajów usług: audiowizualne usługi medialne (np. platformy streamingowe i telewizja hybrydowa), łączność elektroniczna (telefoniczna, internetowa, w tym łączność alarmowa), informacja cyfrowa w transporcie pasażerskim (np. lotniczym, autobusowym, kolejowym i wodnym), bankowość detaliczna (w tym „helpdeski”), usługi rozpowszechniania książek elektronicznych (tj. ich tworzenie oraz sprzedaż za pośrednictwem kanałów internetowych), sklepy internetowe (e-commerce).

Poprawa dostępności będzie także odnosić się do produktów z nimi powiązanych. Na przykład: routerów, modemów i odtwarzaczy multimedialnych. Ale także czytników e-booków, terminali płatniczych czy automatów biletowych na dworcach. Dostępne będą musiały być bankomaty oraz sprzęt komputerowy, a także smartfony i tablety.

Na straży przestrzegania przepisów przez firmy będzie stał prezes zarządu PFRON, a także wskazane w ustawie organy nadzoru rynku oraz organy celne.

JR/Centrum Komunikacji PZN