Wasze sprawy: Jak dbać o relacje podczas pandemii?
Kilka miesięcy temu cały świat stanął na głowie, pojawił się koronawirus, który nieźle namieszał w życiu wszystkich ludzi. Po długim czasie „zamknięcia w domach” wszystko zaczęło wracać do normy, aż padły kolejne rekordy zakażeń i znów powróciły ograniczenia. Niezależnie od tego, czy ktoś w pandemię wierzy czy nie, wywarła ona skutki w wielu obszarach naszego życia.
Relacja z drugim człowiekiem
Jeden z tych obszarów to niewątpliwie sfera relacji międzyludzkich. Początkowo zamknięci w domach, chcąc nie chcąc, byliśmy zmuszeni do przebywania ze swoimi rodzinami. A tu bywało różnie. Jedni odnaleźli wtedy radość i satysfakcję z kontaktu z bliskimi, którym wcześniej nie mogli poświęcać na co dzień aż tyle czasu. Inni z kolei z mniejszym lub większym dyskomfortem znosili tę sytuację, zdając sobie sprawę z tego, że relacja z domownikami nie jest dla nich najwygodniejsza. Większość z nas została pozbawiona możliwości spotkań ze znajomymi, przyjaciółmi, chłopakiem czy dziewczyną. Rozmawiając codziennie z młodymi osobami, często słyszałam, jak trudno im znieść brak bezpośredniego kontaktu z rówieśnikami. Z jednej strony mówili o smutku, niechęci do działania, a z drugiej – o docenianiu dotychczasowych relacji czy wartości osób obecnych w ich życiu. Usłyszałam o rzeczach, o których do tej pory większość ludzi jakoś szczególnie nie myślała bądź nie zagłębiała się w nie, a mianowicie o tym, kto i co jest w życiu ważne, o wdzięczności za obecność drugiej osoby. A jak to było u ciebie? Jak jest teraz? Jakie przemyślenia na temat relacji z innymi osobami masz w związku z tą całą sytuacją?
Człowiek − zwierzę stadne?
Niezależnie od tego, jak bardzo lubisz kontakt z drugim człowiekiem, bądź też jak duży dyskomfort on w tobie wywołuje, relacje z innymi ludźmi są nam potrzebne do życia, a na pewno są częścią naszego zdrowia psychicznego. Jedni uwielbiają otaczać się gronem znajomych, inni wolą bezpieczny kontakt wyłącznie z zaufanymi, najbliższymi osobami. I to jest ok, jesteśmy różni i każdy z nas ma różne potrzeby. Mimo to nasze organizmy są jednak podobne i na gruncie fizjologii odczuwamy biologiczną potrzebę kontaktu z drugim człowiekiem. Kontakty z osobami zaufanymi, takimi, przy których czujemy się dobrze, zmniejszają chociażby poziom kortyzolu w naszym organizmie, a więc hormonu odpowiedzialnego za reakcje stresowe. Powodują natomiast wzrost poziomu oksytocyny, dzięki której czujemy rozluźnienie i mamy ochotę na więcej takich kontaktów. Wiadomo już, jak bardzo relacje społeczne są ważne w życiu każdego z nas, ale jak o nie dbać? O tym poniżej.
Zadbaj o relacje
Co można zrobić, kiedy jest nakaz dystansu społecznego i noszenia maseczek, a dookoła słyszymy natłok informacji zniechęcających do kontaktów z innymi ludźmi? Niewątpliwie kontakt fizyczny w relacji jest bardzo ważny. Przyznam, że także odczuwam ogromny dyskomfort, pracując jako psycholog z drugą osobą i widząc jedynie jej oczy z dość dużej odległości. Rozumiem, jak bardzo zakłóca to budowanie klimatu zaufania, umiejętność szczerej rozmowy o niejednokrotnie trudnych i niewygodnych sprawach. Dlatego rozumiem też, jak bardzo ważna jest komunikacja niewerbalna, a w tym odpowiedni dystans fizyczny z drugim człowiekiem. Bo mimo że nigdy nie dotykałam swoich klientów, to jednak teraz, siedząc w dużej odległości od nich, ta swoboda w relacji jest nieco zaburzona. Kwestie te mają znaczenie w każdej interakcji społecznej, również tej rówieśniczej, niezależnie od tego, jak dobrze znamy drugą osobę i o jak poważnych sprawach rozmawiamy. Niestety, w ostatnim czasie wszyscy jesteśmy pozbawieni możliwości korzystania z tych dobrodziejstw komunikacji, jesteśmy niejako zmuszeni do ograniczenia do minimum tej całej komunikacyjnej „fizyczności”. Jak sobie więc radzić w takich realiach?
1. Dbaj o kontakty wokół ciebie
W obecnej sytuacji trudniej niż zwykle jest utrzymać istniejące relacje. Dlatego dbaj o nie, nie wycofuj się z kontaktów ze znajomymi, nawet jeśli będą wyłącznie online, bo nie będziecie mogli się spotkać. One są tak samo wartościowe, mimo że zwykle nieco trudniejsze do utrzymania.
2. Korzystaj z dobrodziejstw techniki
Obecne technologie pozwalają na utrzymanie wszechstronnego kontaktu z drugą osobą. Wykorzystaj to. Rozmawiajcie przez kamerki. Nawet jeśli początkowo nie będziesz tego lubić, uwierz mi, że szybko można oswoić się z taką rozmową. Świętujcie swoje sukcesy, urodziny, róbcie wspólne imprezy, bądźcie na bieżąco z tym, co u was. Ogranicza was tylko wyobraźnia.
3. Słuchajcie siebie i okazujcie sobie wsparcie
To istotne, by w relacji z drugą osobą dawać jej poczucie, że jest dla nas ważna. Nieważne, czy rozmawiacie na „żywo”, czy przez media, słuchaj tego, co mówi do ciebie druga osoba, odnoś się do tego, zadawaj pytania. Pokaż, że ona i to, co u niej cię interesuje, niezależnie od tego, jaki dzieli was dystans.
4. Bądź życzliwy
Okazuj drugiej osobie szacunek i życzliwość. Szczególnie łatwo jest nieodpowiednio ocenić czyjeś intencje, gdy prawie nie widzimy twarzy rozmówcy.
5. Stosuj komunikat „ja”
Komunikat ten nie ocenia, odnosi się wyłącznie do twojego odbioru danej sytuacji. Mówisz w nim wyłącznie o własnych emocjach, spostrzeżeniach. Dzięki niemu można uniknąć wielu nieporozumień, które myślę, że o wiele ciężej jest wyjaśnić w momencie ograniczenia kontaktów.
Anna Okrutna-Skowroń
