Twoje dziecko posługuje się brajlem? Zgłoś je do projektu naukowego PAN

Na świecie ponad 19 milionów dzieci w wieku szkolnym jest niewidomych i nabywa umiejętność czytania za pomocą innego niż zwykle zmysłu – dotyku zamiast wzroku. Mimo to nie wiemy właściwie nic na temat nabywania umiejętności czytania brajlem. Czy powoduje podobne zmiany w zachowaniu, budowie i pracy mózgu, co nauka czytania wzrokowego u widzących dzieci? Czy podobnie jak w czytaniu wzrokowym część dzieci niewidomych ma specyficzne trudności w czytaniu o charakterze dysleksji?

Projekt, nad którym pracuje zespół z Instytutu Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, dotyczy charakterystyki zmian w zachowaniu, budowie i funkcjonowaniu mózgu na skutek nabywania umiejętności czytania brajlem przez niewidome dzieci.

Po co ma się odbyć badanie?

Zespół badawczy chce odpowiedzieć na pytanie, czy nabywanie umiejętności czytania brajlem jest w tych względach podobne do nabywania umiejętności czytania wzrokowego.

Poszukiwana grupa badawcza

Dzieci rozpoczynające naukę czytania w I klasie szkoły podstawowej. Zespół badawczy zamirza śledzić ich postępy w czytaniu przez kolejne 2 lata, co pół roku przeprowadzając testy psychologiczne i badanie rezonansem magnetycznym (6 weekendowych spotkań).

Drugim celem projektu jest określenie udziału różnych zdolności poznawczych i sensorycznych w czytaniu wzrokowym i dotykowym oraz przebadanie specyfiki trudności czytania w brajlu. Podobnie jak około 12% dzieci widzących, część dzieci niewidomych wykazuje specyficzne trudności związane z czytaniem brajlem, które trudno wytłumaczyć. Na potrzeby realizacji tego celu chcielibyśmy zaprosić do udziału w badaniu dzieci z klas III-VI szkoły podstawowej (1 weekendowe spotkanie).

Zakwalifikowane do badania dzieci muszą spełniać następujące warunki:

dobry ogólny stan zdrowia,
brak opóźnienia w rozwoju psychicznym i fizycznym,
brak metalowych elementów w ciele (np. aparat ortodontyczny, pompa insuliny),
brak ADHD,
brak wady słuchu,
brak chorób neurologicznych i psychicznych,
brak urazów mózgu.

Rekrutację w klasach I, III, IV, V, VI zespół badawczy chce wykonywać co roku przez okres 3 lat (2017-2020), aby zebrać reprezentatywną próbę dzieci.

Jakie zadania będą wykonywać dzieci przyjęte do programu?

Dzieci poproszone zostaną o wykonanie różnych zadań i testów w formie tradycyjnej (na papierze) i komputerowej. Dodatkowo, część spotkania polegała będzie na zbadaniu budowy i pracy mózgu dziecka w skanerze rezonansu magnetycznego (więcej informacji na temat rezonansu znajduje się w zakładce Badanie MRI). Rodzice natomiast zostaną poproszeni o wypełnienie kilku kwestionariuszy za pośrednictwem strony internetowej.

Gdzie będą odbywały się spotkania?

Całość badań odbywać się będzie w Instytucie Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN przy ul. Pasteura 3 w Warszawie we wcześniej ustalonych, najdogodniejszych dla rodziców terminach.

Honorarium

Przewidziana jest rekompensata za poniesione koszty dojazdu w wysokości 1000 zł za każdorazowy przyjazd na badanie oraz zapewniony zostanie pobyt w hotelu dla dziecka oraz opiekuna.

Zgoda pisemna rodziców

Aby dziecko mogło wziąć udział w badaniach, potrzebna jest zgoda pisemna rodziców/opiekunów oraz informacje, które pozwolą skontaktować się z rodzicami/opiekunami dziecka (adres mailowy i numer telefonu). Badanie jest anonimowe – dane osobowe dzieci i ich rodzin są zbierane wyłącznie do celów statystycznych, a dane teleadresowe – dla umożliwienia kontaktu. Nie będą one nigdzie ujawniane.

Kontakt z zespołem badawczym:

Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN
ul. Ludwika Pasteura 3
02-093 Warszawa
tel. 22 5892322, 22 589 2331

Wszelkie pytania można kierować na adres mailowy: brajl@nencki.gov.pl lub bezpośrednio do członków zespołu.

Kierownik zespołu:

dr Katarzyna Jednoróg: k.jednorog@nencki.gov.pl

Członkowie zespołu: