Polski Związek Niewidomych

Aktualizacja niniejszego materiału: 19.08.2025 r.

Świadczenie pielęgnacyjne jest to świadczenie dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami, do ukończenia przez te osoby 18 roku życia. Przysługuje ono następującym osobom:

1. Matce albo ojcu.
2. Pozostałym krewnym, (na przykład: Dziadkom, wnukom, rodzeństwu), czyli członkom rodziny, na których zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym spoczywa obowiązek alimentacyjny a także ich małżonkom.
3. Opiekunowi faktycznemu dziecka, czyli osobie, faktycznie opiekującej się dzieckiem, jeżeli wystąpiła z wnioskiem do sądu rodzinnego o przysposobienie dziecka.
4. Rodzinie zastępczej, osobie prowadzącej rodzinny dom dziecka, dyrektorowi placówki opiekuńczo-wychowawczej, dyrektorowi regionalnej placówki opiekuńczo-terapeutycznej albo dyrektorowi interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje wyżej wymienionym osobom, – jeżeli sprawują opiekę nad osobą w wieku do ukończenia 18. roku życia legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji

Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje w pełnej kwocie na każde kolejne dziecko z niepełnosprawnością, nad którym sprawowana jest opieka. Na przykład, jeżeli rodzice mają dwoje dzieci z niepełnosprawnością, na każde dziecko przysługuje prawo do omawianego świadczenia. W przypadku zaistnienia powyższej sytuacji należy złożyć wniosek o podwyższenie świadczenia pielęgnacyjnego.

W przypadku śmierci osoby wymagającej opieki, osoba sprawująca opiekę zachowuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego do ostatniego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpił zgon osoby wymagającej opieki.

Świadczenie pielęgnacyjne podlega corocznej podwyżce.

Od 1 stycznia 2025 roku świadczenie pielęgnacyjne wynosi 3287 zł

Świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli:

1. Osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do emerytury, renty, renty rodzinnej z tytułu śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego lub świadczenia pielęgnacyjnego.
2. Osoba wymagająca opieki:
   1. została umieszczona lub przebywa w domu pomocy społecznej, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym, placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, zakładzie karnym, zakładzie poprawczym, areszcie śledczym albo schronisku dla nieletnich;
   2. osoba wymagająca opieki jest uprawniona za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej;
   3. Na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniony za granicą do świadczenia na pokrycie wydatków związanych z opieką, chyba, że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej.
   4. na osobę wymagającą opieki jest ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do świadczenia pielęgnacyjnego lub prawo do zasiłku dla opiekuna,

   Osoby, które uzyskały świadczenie pielęgnacyjne do 31 grudnia 2023 roku, zachowują prawo do powyższego świadczenia na dotychczasowych zasadach zgodnie z ochroną praw nabytych.

   Ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego oraz jego wypłata następuje na wniosek osoby uprawnionej. Wniosek składa się w urzędzie gminy lub miasta (lub ośrodku pomocy społecznej) właściwym ze względu na miejsce zamieszkania wnioskodawcy.

   Do wniosku należy dołączyć:

   1. orzeczenie o niepełnosprawności albo o znacznym stopniu niepełnosprawności dziecka;
   2. uwierzytelnioną kopię dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby ubiegającej się o świadczenie pielęgnacyjne;

   Podstawa prawna:
   Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 323, ze zm.),
   Rozporządzenie Ministra RODZINY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 6 lipca 2023 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2023 r., poz. 1340, ze. zm.)