Polski Związek Niewidomych

Chcąc wzmocnić potencjał instytucjonalny i ekspercki organizacji pozarządowych działających na rzecz osób z niepełnosprawnościami, Polski Związek Głuchych i Polskie Forum Osób z Niepełnosprawnościami podjęły inicjatywę wypracowania metodologii monitoringu w zakresie tworzenia i stosowania prawa związanego z zapewnieniem dostępności. To było jedno z zadań projektu „Strażnicy dostępności”, w którym swoje działania wykonywało 12 organizacji pozarządowych.

Na konferencji podsumowującej projekt w dniu 27 września br. w Warszawie zaprezentowano podręcznik monitoringu prawa pod kątem zasad dostępności. Publikacja przeznaczona jest dla organizacji pozarządowych typu watchdog (strażniczych) oraz aktywistów działających w obszarze zapewniania dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami. Podręcznik z jednej strony powinien przybliżyć metodologię monitoringu dostępności zastosowaną w ramach projektu, z drugiej zaś przyczynić się do aktywnego podnoszenia dostępności w życiu publicznym.

W ramach projektu organizacje z całej Polski badały dostępność w swoich społecznościach lokalnych, w wyznaczonych obszarach. Polski Związek Niewidomych, jako partner projektu, realizował trzy interwencje: wprowadzenie przepisów w zakresie obowiązkowego umieszczania audiodeskrypcji dla każdego filmu, który powstaje na etapie jego produkowania, nowelizację ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, a także dotyczącą dostępności stron internetowych w dużych sieciach handlowych, które prowadzą sprzedaż internetową.

Wśród zmian ustawy o kinematografii, wypracowanej razem z innymi organizacjami, PZN postuluje m.in.: wprowadzenie na poziomie ustawowym obowiązku wyprodukowania kopii dystrybucyjnej, powołanie Rady Wsparcia ds. Kinematografii i koordynatora ds. dostępności w Państwowym Instytucie Sztuki Filmowej czy wprowadzenie publicznej i dostępnej dla wszystkich bazy filmów opracowanych z audiodeskrypcją i napisami dla niesłyszących, np. w postaci dostępnej strony internetowej. Uwagi z tej interwencji w lipcu zostały skierowane do Sejmu.

Polski Związek Niewidomych zajął się również ustawą o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. Przygotował petycję wraz z projektem zmian do ustawy oraz oceną skutków regulacji w transporcie zbiorowym i publicznym wraz z uzasadnieniem projektu zmian. Propozycja rozporządzenia do ustawy została przesłana do m.in.: Ministra Infrastruktury oraz Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych.

W trakcie konferencji kolejne organizacje prezentowały interwencje, jakie podejmowały, w zakresie przestrzegania prawa o dostępności. Przykładowo, Podlaski Sejmik Osób z Niepełnosprawnościami przebadał, jakie działania są podejmowane przez koordynatorów dostępności w jednostkach samorządowych w regionie podlaskim. Interwencja zakończyła się przygotowaniem raportu z rekomendacjami, który zostanie przedstawiony badanym instytucjom.

Po przedstawieniu zakresu podjętych interwencji w swoich lokalnych społecznościach, 12 organizacji zostało mianowanych Strażnikami Dostępności. Uczestnikami projektu byli:

• Fundacja im. Doktora Piotra Janaszka PODAJ DALEJ,
• Fundacja Instytut Rewalidacji i Ekonomii Społecznej,
• Karkonoski Sejmik Osób Niepełnosprawnych,
• Lubelskie Forum Organizacji Osób Niepełnosprawnych – Sejmik Wojewódzki,
• ,,Mówić bez Słów” – ISAAC Polska,
• Podlaski Sejmik Osób z Niepełnosprawnościami,
• Polski Związek Głuchych Oddział Mazowiecki,
• Polski Związek Głuchych Oddział Opolski,
• Polski Związek Głuchych Oddział Zachodniopomorski,
• Polski Związek Niewidomych,
• Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Gdańsku,
• Warmińsko – Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych.

Z materiałami wypracowanymi w ramach projektu, w tym z podręcznikiem, będzie można zapoznać się na stronie: https://www.monitoringdostepnosci.pl/.

JR/Centrum Komunikacji PZN