Przeciwdziałanie wykorzystywaniu seksualnemu dzieci i młodzieży. Działalność Komisji
Państwowa Komisja ds. przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 (PKDP) rozpoczęła działalność 24 listopada 2020 roku, na podstawie przepisów ustawy z dnia 30 sierpnia 2019 roku o Państwowej Komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15 (Dz.U. z 2019 r. poz. 1820). Komisja została powołana jako niezależny organ mający na celu: wyjaśnianie przypadków przestępstw seksualnych wobec małoletnich, analizowanie systemowych zaniedbań w ich wykrywaniu i ściganiu oraz przeciwdziałanie ukrywaniu takich czynów. Działalność PKDP opiera się na współpracy z organami ścigania, instytucjami państwowymi oraz organizacjami społecznymi, przy jednoczesnym zapewnieniu osobom pokrzywdzonym wsparcia i ochrony. Komisja działa w oparciu o zasady bezstronności, rzetelności oraz poufności mając na celu ochronę dzieci i młodzieży przed przemocą seksualną, zapewniając wsparcie pokrzywdzonym i ich rodzinom oraz rzetelne wyjaśnianie spraw związanych z przestępstwami pedofilskimi, przeciwdziałanie ich ukrywaniu oraz promowanie edukacji w zakresie bezpieczeństwa dzieci. Komisja oferuje możliwość zgłaszania przypadków nadużyć, gwarantując pełną dyskrecję i profesjonalną pomoc. Praca Komisji skupia się również na wprowadzeniu systemowych rozwiązań, które zwiększą skuteczność walki z tym poważnym problemem społecznym.
Departament Edukacji i Prewencji PKDP koncentruje się na przeciwdziałaniu przestępstwom seksualnym wobec dzieci poprzez edukację, budowanie świadomości społecznej oraz promowanie skutecznych narzędzi ochrony najmłodszych. Tworząc i dystrybuując materiały edukacyjne, buduje świadomość społeczną i pomaga chronić dzieci przed przemocą seksualną, wspiera edukację opartą na wiedzy i empatii. Szeroka gama materiałów edukacyjnych, ma na celu podnoszenie świadomości na temat przemocy seksualnej wobec dzieci i promowanie działań profilaktycznych. Wśród opracowanych materiałów są min. poradniki dla rodziców i opiekunów o tym jak rozmawiać z dziećmi o bezpieczeństwie, rozpoznawać sygnały ostrzegawcze, reagować na sytuacje kryzysowe. Broszury, ulotki czy tematyczne plakaty zawierają praktyczne wskazówki i przykłady codziennych sytuacji, które mogą być potencjalnym zagrożeniem. Opracowania skierowane do nauczycieli i pedagogów w postaci scenariuszy zajęć edukacyjnych dla różnych grup wiekowych, skoncentrowane są na budowaniu zaufania i świadomości u dzieci. To narzędzia zawierające wskazówki do identyfikowania symptomów przemocy oraz procedury postępowania w przypadku jej podejrzeń. PKDP współpracuje z placówkami oświatowymi i organizacjami społecznymi, w celu wdrażania programów profilaktycznych oraz wspólnego budowania systemu ochrony dzieci min. poprzez udział w organizowanych konkursach (np. https://pkdp.gov.pl/baza-wiedzy/konkurs-dbam-o-siebie-w-sieci/.) W ramach profilaktyki wsd dzieci i młodzież zorganizowano konkursy min. na plakat, filmy i animacje edukacyjne. Krótkie filmy skierowane zarówno do dzieci, jak i dorosłych, poruszają temat ochrony dzieci przed przemocą, przygotowane są w przystępnym języku, dostosowanym do różnych grup wiekowych. Wśród materiałów edukacyjnych są również broszury i infografiki.
Interaktywne zasoby (min. komiksy, webinaria, gry edukacyjne, poradniki, oraz filmy informacyjne) wspierające naukę bezpiecznych zachowań i ochronę dzieci przed krzywdzeniem, dostępne są bezpłatnie: https://pkdp.gov.pl/baza-wiedzy/materialy-informacyjne/. W formie drukowanej pracownicy DEP PKDP przekazują je na piknikach profilaktycznych, konferencjach, debatach i innych wydarzeniach organizowanych przez PKDP oraz w placówkach współpracujących. Materiały przekazywane są także na zamówienie dla szkół, przedszkoli, organizacji społecznych i instytucji działających na rzecz dzieci.
PKDP prowadzi również warsztaty i szkolenia dla nauczycieli, rodziców, opiekunów mające na celu rozpoznawanie zagrożeń oraz skuteczne reagowanie na podejrzenie nadużyć. Organizowane są też kampanie społeczne, które podnoszą świadomość na temat problematyki przemocy seksualnej wobec dzieci i promują postawy odpowiedzialności społecznej. Akcje zachęcają do rozmów na temat bezpieczeństwa oraz przełamywania tabu wokół tematu przemocy seksualnej wobec dzieci. Poprzez filmy, spoty radiowe i materiały edukacyjne pokazują, że każde dziecko zasługuje na ochronę i wsparcie. Aktualnie realizowana kampania „Nigdy byś się nie spodziewał” to inicjatywa mająca na celu uświadomienie społeczeństwu, że sprawcami przemocy seksualnej wobec dzieci często są osoby z najbliższego otoczenia – osoby, którym dziecko ufa. Więcej informacji o kampaniach znajduje się na stronie PKDP https://pkdp.gov.pl/akcje-i-kampanie/.
Celem działań profilaktycznych PKDP jest stworzenie bezpiecznego środowiska, w którym każde dziecko będzie chronione przed przemocą. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.pkdp.gov.pl
Działajmy razem na rzecz bezpieczeństwa i godności dzieci.
Opracowanie
dr n. społ. Ewa Małachowska
główny specjalista DEP PKDP