Polski Związek Niewidomych

Prezes ZG PZN, Anna Woźniak-Szymańska, 6 lutego 2019 r. złożyła na ręce kilku podmiotów – Ministra Zdrowia, Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, Prezesa Państwowego Funduszu Osób Niepełnosprawnych, Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych oraz Parlamentarnego Zespołu ds. Osób z Niepełnosprawnością Narządu Wzroku – list przedstawiający postulaty środowiska ws. poprawy świadczeń gwarantowanych w zakresie rehabilitacji osób z dysfunkcją narządu wzroku.

Poniżej znajdą Państwo zalecenia skierowane przez Polski Związek Niewidomych do wspomnianych wcześniej instytucji. Zostały one podzielone na dwa obszary problemowe – egzekwowanie świadczeń gwarantowanych na rehabilitację leczniczą oraz zaopatrzenie osób słabowidzących w pomoce medyczne poprawiające widzenie.

1. Problemy z egzekwowaniem świadczeń gwarantowanych na rehabilitację leczniczą, w tym rehabilitację osób z dysfunkcją wzroku (dot. rozporządzenia Ministra Zdrowia z dn. 6 listopada 2013 ws. świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej).
   • Postulat 1: Konieczne jest obligatoryjne skierowanie na rehabilitację osób z dysfunkcją narządu wzroku pacjentów tracących wzrok.
   • Postulat 2: Do skierowania na rehabilitację osób z dysfunkcją narządu wzroku powinien mieć również uprawnienia lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
   • Postulat 3: Konieczna jest zmiana standardu realizacji świadczenia odrębnie dla dzieci i dorosłych.
   • Postulat 4: Konieczne jest włączenie do zespołu rehabilitacji optometrystów.
2. Problemy w zaopatrzeniu osób słabowidzących w wyroby medyczne poprawiające widzenie.
   • Postulat 5: Konieczne jest zwiększenie limitu dofinansowania do soczewek okularowych przy wadach wzroku wymagających korekcji +/-6 dioptrii oraz do pomocy optycznych.
   • Postulat 6: Konieczne jest skrócenie okresu użytkowania pomocy optycznych.
   • Postulat 7: Konieczne jest wprowadzenie do wykazu wyrobów medycznych, pomocy optoelektronicznych i pomocy nieoptycznych, np. okularów z filtrami medycznymi czy profesjonalnego oświetlenia.
   • Postulat 8: Konieczne jest rozszerzenie wykazu osób uprawnionych do wystawiania zaleceń na zaopatrzenie w wyroby medyczne wykonywane seryjnie, takie jak: soczewki okularowe, epiprotezy, lupy, monookulary, okulary lupowe, lornetkowe, o optometrystę i rehabilitanta wzroku/tyflopedagoga.

13 lutego br. do PZN wpłynęła odpowiedź z Narodowego Funduszu Zdrowia. Podajemy jej fragment: „(…) postulaty dotyczą zmian, które powinny być unormowane prawnie w rozporządzeniu Ministra Zdrowia odnoszącym się do świadczeń gwarantowanych dla rehabilitacji leczniczej. Centrala NFZ nie jest autorem przepisów, które wpływają na zmianę w funkcjonowaniu świadczeń gwarantowanych w zakresie rehabilitacji osób z dysfunkcją narządu wzroku, a jedynie określa warunki zawierania i realizacji umów w rodzaju: rehabilitacja lecznicza, np. dla rehabilitacji osób z dysfunkcją narządu wzroku. Jednocześnie informuję, że obecnie trwają prace nad zmianą rozporządzenia świadczeń gwarantowanych rehabilitacyjnych i ich wyceny. Projekt zmienionego rozporządzenia będzie przedstawiony do konsultacji i Świadczeniodawcy będą mogli zgłosić swoje uwagi”.

Poniżej odpowiedź, którą na ręce Prezes ZG PZN Anny Woźniak-Szymańskiej skierowało Ministerstwo Zdrowia.

Warszawa, 18 marca 2019

Szanowna Pani Prezes,

odpowiadając na Pani pismo z dnia 6 lutego 2019 r. znak: L. dz. 183/2019 zawierające postulaty Polskiego Związku Niewidomych związane z realizacją świadczeń gwarantowanych w zakresie rehabilitacji osób z dysfunkcją narządu wzroku uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 2 i 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 617 z późn. zm.) wykonywanie zawodu lekarza polega na udzielaniu przez osobę posiadającą wymagane kwalifikacje, potwierdzone odpowiednimi dokumentami, świadczeń zdrowotnych. Lekarz ma obowiązek wykonywać zawód zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi metodami i środkami zapobiegania oraz w oparciu o zasady etyki zawodowej i bezpieczeństwa pacjenta.

Mając na uwadze przytoczone przepisy prawa, uprzejmie informuję, iż lekarz samodzielnie dokonuje oceny stanu zdrowia pacjenta, a następnie decyduje o metodzie leczenia pacjenta i odpowiada za wybór metody leczenia.

Odnośnie proponowanych zmian w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej (Dz.U. z 2018 r. poz. 465 z późn. zm.) dotyczących obligatoryjnego kierowania na rehabilitację ( postulat 1) uprzejmie informuję, że to lekarz podejmuje decyzję dotyczącą wystawienia skierowania do dalszego leczenia w ramach innych zakresów świadczeń gwarantowanych.

Sprawy uprawnień lekarza podstawowej opieki zdrowotnej do kierowania na rehabilitację (postulat 2), uprawnień personelu prowadzącego rehabilitację osób słabowidzących (postulat 4), standardu świadczenia gwarantowanego dla osób z dysfunkcją narządu wzroku (postulat 3) są obecnie przedmiotem prac Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w ramach zlecenia Ministra Zdrowia. Prace Agencji reformujące system rehabilitacji leczniczej będą prowadziły do określenia nowego podejścia do rehabilitacji, w tym w zakresie rehabilitacji wzroku. Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji przewiduje wydanie rekomendacji dotyczącej zmiany technologii medycznych w zakresie rehabilitacji osób z dysfunkcją narządu wzroku 31 lipca 2019 r.

W odniesieniu do postulatów 5-8 dotyczących poprawy jakości życia osób z dysfunkcją narządu wzroku uprzejmie informujemy, że przekazane propozycje zostaną przeanalizowane, a ewentualne zmiany w tym zakresie będą rozważone przy kolejnych nowelizacjach przepisów rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 29 maja 2017r. w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie (Dz. U. poz. 1061, z późn. zm.).

Niemniej jednak w tym miejscu podkreślenia wymaga fakt, że w wykazie wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie znajduje się 136 grup wyrobów medycznych, które w całości bądź w części są finansowane ze środków publicznych. Intencją tego wykazu jest zabezpieczenie potrzeb różnych grup pacjentów w jak największym stopniu, przy uwzględnieniu możliwości finansowych Narodowego Funduszu Zdrowia, dlatego też nie wszystkie postulaty mogą być zrealizowane.

Z poważaniem,
Jakub Adamski
Dyrektor