Podróż przez historię i kulturę
W lipcu rozpoczęła się podróż przez historię i kulturę z wybranymi Patronami Roku 2025. Uczestnicy ‒ osoby z dysfunkcją narządu wzroku i ich asystenci oraz bliscy ‒ poznają na kolejnych spotkaniach dorobek i twórczość Władysława Reymonta, Adama Chętnika, Stefana Żeromskiego oraz Aleksandra Gierymskiego.
Realizując projekt „Kultura dla każdego – podróż przez historię i kulturę z wybranymi Patronami Roku 2025” w dniu 28 lipca br. odbyło się pierwsze spotkanie z uczestnikami projektu. Przybyłych przywitał Andrzej Brzeziński, prezes ZG PZN i pracownicy Instytutu Tyflologicznego. Następnie wszyscy obecni wysłuchali prelekcji poświęconej życiu i działalności Władysława Stanisława Reymonta, którą wygłosiła Wiesława Dłubak-Bełdycka. Uczestnicy otrzymali tekst w brajlu i tyflografikę twarzy pisarza.
Kolejnego dnia, 29 lipca, z panią Wiesławą, naszą przewodniczką, udaliśmy się na spacer „Warszawskimi śladami Reymonta”. Odwiedziliśmy miejsca ważne dla pisarza. Po parogodzinnym spacerze zaprosiliśmy uczestników na słodki poczęstunek do kawiarni mieszczącej się w budynku, gdzie przed laty bardzo źle potraktowano młodego Reymonta. Usłyszał wtedy od kelnera: „Takich jak pan tutaj nie obsługujemy”.
31 lipca br. pojechaliśmy na wycieczkę „Reymont i kultura ludowa na Mazowszu”.
Pierwszym punktem programu była wizyta w Muzeum Regionalnym im. Władysława Stanisława Reymonta w Lipcach Reymontowskich. Mogliśmy je zwiedzać oraz dotykać różnorodne eksponaty, m.in.: dawne stroje, tkaniny, łóżka z pięknie wyhaftowaną pościelą, naczynia, sprzęty używane w kuchni i gospodarstwie, jak również pamiątki związane z pisarzem, np. okulary Reymonta.
W restauracji Polonia w Łowiczu uczestnicy mieli możliwość posilenia się smacznym poczęstunkiem. Wracając do autokaru, odwiedziliśmy Bazylikę Katedralną Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja.
Obrazy i rzeźby łowickiej wsi
Ostatnim punktem wycieczki było prywatne Muzeum Ludowe Rodziny Brzozowskich w Sromowie, które założył Julian Brzozowski, ludowy rzeźbiarz. Po muzeum oprowadzał nas jego syn. Muzeum tworzą cztery pawilony, w których wyeksponowane są tematycznie niezwykłe drewniane rzeźby o tematyce sakralnej i historycznej, ilustrujące życie dawnej i współczesnej wsi. Wśród nich znalazły się: Bożonarodzeniowa Szopka Betlejemska, Procesja Bożego Ciała, Wesele Łowickie, poczet polskiej husarii, rybacy nad Bzurą. W pomieszczeniach muzealnych prezentowane były również: oryginalne stroje ludowe, tradycyjne ręcznie malowane skrzynie posagowe, rzeźby naturalnej wielkości, stare kredensy, wycinanki i obrazy.
W jednym z pawilonów oglądaliśmy pojazdy konne, stare bryczki, sanie, wozy chłopskie drabiniaste, końskie uprzęże, jak również stare maszyny i urządzenia rolnicze. Wśród zbiorów współczesnych są m.in. rzeźby polskich sportowców. Są oni częścią ruchomej sceny „Cztery Pory Roku”, w której Kamil Stoch oddaje swój mistrzowski skok, tuż za nim po skoczni mknie Adam Małysz, a obok nich macha do nas Justyna Kowalczyk i Zbigniew Bródka. Jest też rzeźba Igi Świątek. Warto dodać, że większość figur jest ruchoma, dzięki mechanizmom wymyślonym i wykonanym przez Juliana Brzozowskiego. Z wycieczki wróciliśmy pełni wrażeń i wiedzy na temat życia na wsi i ludowych zwyczajów.
Warsztaty kulinarne i dania kuchni z XVIII i XIX w.
5 sierpnia br. w Villi Intrata w Wilanowie uczestniczyliśmy w warsztatach kulinarnych. Po prelekcji na temat kuchni z XVIII i XIX w., pod okiem pracowników Villi Intrata, ubrani w fartuszki i rękawiczki, wspólnie przygotowywaliśmy potrawy z epoki. Były to: opiekanki z ryżem, czyli chrupiące kotleciki z ryżu i kalafiora z dodatkiem parmezanu i tymianku, ziemniaki z gzikiem – młode ziemniaki z delikatnym twarogiem i szczypiorkiem, kaliszany z porzeczek – deser na bazie porzeczek, migdałów i melisy na kruchym spodzie. Na deser była orzeźwiająca sałatka z moreli, truskawek i borówek z miodem i miętą. Jakże smakowały wspólnie przygotowane potrawy.
Wkrótce kolejne spotkania z cyklu „Kultura dla każdego – podróż przez historię i kulturę z wybranymi Patronami Roku 2025”.
Zadanie publiczne „Kultura dla każdego – podróż przez historię i kulturę z wybranymi Patronami Roku 2025” współfinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego w obszarze „Kultura, sztuka. Ochrona dóbr kultury i dziedzictwa narodowego”.
Tekst i zdjęcia:
Grażyna Wuls
Centrum Rehabilitacji w Instytucie Tyflologicznym PZN
