Polski Związek Niewidomych

To był już kolejny Kongres Osób z Niepełnosprawnościami. Hasło tegorocznej, XI edycji – „Prawa w odwrocie” – zwracało uwagę na rozdźwięk między deklaracjami a praktyką we wprowadzaniu Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami.

XI Kongres Osób z Niepełnosprawnościami odbył się 20 października br. w Warszawie. Jego organizatorem było Polskie Forum Osób z Niepełnosprawnościami. Patronatem honorowym objął wydarzenie Rzecznik Praw Obywatelskich. Polski Związek Niewidomych był patronem medialnym wydarzenia.

Po przywitaniu głos zabrał zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich, prof. Adam Krzywoń. W swoim wystąpieniu nawiązał do hasła kongresu – „Prawa w odwrocie”. Wyraził zrozumienie dla rozczarowania wszelkimi barierami, pozornymi działaniami czy zbyt wolnymi reformami. Podkreślił, że prawa osób z niepełnosprawnościami wynikają z godności człowieka i że w odwrocie jest realizacja tych praw, a nie same prawa. Dlatego rozmowa na ten temat jest bardzo ważna. Zapewnił również, że razem z RPO będą podejmowali dalsze wysiłki na rzecz przyjęcia ustawy o wspieranym podejmowaniu decyzji oraz wprowadzenia asystencji osobistej.

– Zamiast pytać, czy nas na to stać, czy mamy na to środki, zapytajmy lub pokażmy tym, którzy podejmują decyzję, czy stać nas na koszty dalszego wykluczenia, na koszty milczenia zamiast dialogu – zakończył.

Ambasadorzy Konwencji ONZ

Podczas kongresu zostały przyznane tytuły Ambasadorki i Ambasadora Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami. Są one przyznawane tym, którzy aktywnie działają na rzecz obrony praw i interesów osób ze szczególnymi potrzebami. W tym roku uhonorowani zostali:

• Jacek Zadrożny – za promowanie Konwencji od czasów, gdy mało kto ją tak naprawdę rozumiał, a także za ponad 25 lat aktywnej pracy na rzecz dostępności cyfrowej;
• Michał Kubalski – za wieloletnią ciężką, mozolną i najczęściej cichą pracę na rzecz rozwiązań przywracających godność i podmiotowość osobom z niepełnosprawnościami;
• dr Zbigniew Głąb – za konsekwentną pracę badawczą, rzeczniczą i organizacyjną na rzecz niezależnego życia osób z niepełnosprawnościami, a także bezinteresowne sojusznictwo;
• Monika Lewandowska – za niestrudzone, widoczne i niewidoczne, działania na rzecz wdrażania w Polsce systemu wspierania niezależnego życia w nurcie praw człowieka.

Jak zatrzymać proces odwrotu praw?

Moderatorką pierwszego panelu dyskusyjnego pt. „Miało być lepiej. Co się dzieje z prawami osób z niepełnosprawnościami?” była dr Monika Wiszyńska-Rakowska – pełnomocniczka Rzecznika Praw Obywatelskich ds. praw osób z niepełnosprawnościami. Dyskusja panelowa dotyczyła m.in. wyzwań w zakresie osób z niepełnosprawnościami oraz barier w wydawaniu praw.

Panel dyskusyjny pt. „Fundusze Europejskie na straży praw osób z niepełnosprawnościami” moderował Aleksander Waszkielewicz – prezes Fundacji FRONIA. W jego trakcie rozmawiano m.in. o projektach z minionych lat, które miały na celu poprawę wszelkich dostępności dla osób z niepełnosprawnościami.

W trakcie Kongresu odbyły się także trzy sesje równoległe: „Ja decyduję! Kiedy w Polsce będzie można bezpiecznie wspierać podejmowanie decyzji?”, „Ja protestuję! Prawa człowieka w projektach finansowanych ze środków unijnych”, „Ja respektuję! Co oznacza obowiązkowa zgodność projektów unijnych z Konwencją ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami?”. Poruszone zostały w trakcie nich kwestie m.in. braku wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami w zakresie mieszkalnictwa komunalnego, braku systemowej asystencji osobistej, niedostępności projektów z funduszy unijnych (często ta dostępność jest tylko pozorna), uruchomienia bazy do dzielenia się projektami finansowania oraz konieczności dostosowania projektów do potrzeb jednostki.

Kongres odbył się w pełnej dostępności. Na sali znajdował się tłumacz języka migowego, były napisy na żywo, zapewniono również tłumaczenie dla gości zagranicznych, a w sali głównej znajdowała się pętla indukcyjna. Dla potrzebujących udostępniony był także pokój wyciszenia oraz komfortka z podnośnikiem. Byli również wolontariusze udzielający wsparcia tym, którzy tego potrzebowali.

Tekst i zdjęcia: Aleksandra Wądołowska/Centrum Komunikacji PZN