Bądź uważny na dezinformację w Internecie
Jak rozpoznać fałszywe wiadomości pojawiające się w Internecie? Jak zapobiegać dezinformacji? Odpowiedzi na te pytania można znaleźć na stronie kampanii społecznej przygotowanej przez Ministerstwo Cyfryzacji oraz NASK – Państwowy Instytut Badawczy.
„Dezinformacja to fałszywe lub wprowadzające w błąd treści. Mogą przybierać różne formy: postów, artykułów, komentarzy, filmów czy nagrań audio. Dezinformacja podważa zaufanie do instytucji publicznych, nauki czy mediów. Sprzyja destabilizacji i podsycaniu podziałów społecznych” – można przeczytać na stronie kampanii społecznej. Twórcą takich komunikatów mogą być służby różnych krajów. Mogą celowo rozprzestrzeniać dezinformację, by wpływać na politykę, gospodarkę i bezpieczeństwo. Fałszywe treści mogą też tworzyć i rozprzestrzeniać tzw. trolle – użytkownicy zamieszczający prowokacyjne treści w zamierzonych przez siebie celach.
Jak rozpoznać dezinformację w sieci?
Cechy takiego tekstu:
- sensacyjny lub emocjonalny nagłówek, który ma przyciągać uwagę,
- język emocjonalny,
- może wykorzystywać czyjś wizerunek i autorytet do szerzenia szkodliwych treści,
- jest w nim wybór informacji pasujących do tezy,
- nieuzasadnione założenie związku przyczynowo-skutkowego między zdarzeniami,
- powoływanie się na osobiste doświadczenie, aby podważyć dane statystyczne czy wyniki badań,
- może to być wygenerowany przez AI fałszywy materiał audio lub wideo,
- zmanipulowany materiał audiowizualny.
Co zrobić, aby nie rozprzestrzeniać dezinformacji?
- Sprawdzać źródło informacji. Weryfikować treść w oparciu o rzetelne źródła.
- Nie przekazywać dalej fałszywych wiadomości. Nie angażować się w dyskusje, bo mają one na celu wywołanie kontrowersji.
- Zgłosić tekst do NASK. Na stronie kampanii przygotowano specjalny formularz. Wtedy instytut będzie mógł przeanalizować komunikat i ostrzec innych.
Strona kampanii społecznej to https://www.nask.pl/dezinfo. Znajdują się na niej praktyczne wskazówki, jak rozpoznawać fałszywe informacje, analizować ich źródła i jak na nie reagować. W ramach kampanii przygotowano również spoty radiowe i telewizyjne, którym towarzyszą materiały graficzne z wizerunkiem trolli.
CK
