Polski Związek Niewidomych

Wyborcy z orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mogą głosować zarówno w lokalu wyborczym, jak i korespondencyjnie, albo też oddać głos przez pełnomocnika. Poniżej zamieszczamy uprawnienia osób z niepełnosprawnościami głosujących w wyborach samorządowych, które odbędą się 7 kwietnia br.

Prawo do kompleksowej informacji

Wyborca niepełnosprawny wpisany do rejestru wyborców w danej gminie ma prawo do uzyskiwania informacji o:

• terminie wyborów oraz godzinach głosowania,
• właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania,
• lokalach obwodowych komisji wyborczych znajdujących się najbliżej miejsca zamieszkania wyborcy niepełnosprawnego, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych,
• warunkach ujęcia wyborcy w spisie wyborców w obwodzie głosowania, w którym znajduje się lokal obwodowej komisji wyborczej dostosowany do potrzeb wyborców niepełnosprawnych,
• komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach,
• warunkach bezpłatnego transportu do i z lokalu wyborczego,
• warunkach oraz formach głosowania.

Informacje te są przekazywane wyborcy niepełnosprawnemu, na jego wniosek, przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) telefonicznie lub w drukowanych materiałach informacyjnych, w tym w formie elektronicznej. Wniosek powinien zawierać: nazwisko, imię (imiona) oraz adres stałego zamieszkania wyborcy.

Informacje, o których mowa wyżej, są także udostępniane w Biuletynie Informacji Publicznej gminy oraz podawane do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej gminie.

Prawo do głosowania korespondencyjnego

Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego.

Głosować korespondencyjnie mogą również wyborcy: podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych oraz ci, którzy, najpóźniej w dniu głosowania, ukończą 60 lat. Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien zostać zgłoszony przez wyborcę komisarzowi wyborczemu najpóźniej w 13. dniu przed wyborami, czyli do 25 marca br.

Głosowanie przez pełnomocnika

Osoby posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, w tym także wyborcy posiadający orzeczenie organu rentowego oraz osoby, które ukończą 60 lat najpóźniej w dniu głosowania, mają prawo do głosowania za pośrednictwem pełnomocnika. Aby skorzystać z tego prawa, wyborca musi złożyć wniosek w urzędzie gminy (miasta), w której jest zarejestrowany, nie później niż na 9 dni przed dniem wyborów tj. do 29 marca br.

Wybór lokalu wyborczego

Wyborca niepełnosprawny może głosować osobiście w wybranym przez siebie lokalu wyborczym, w tym także w lokalu dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wcześniej należy jednak złożyć wniosek o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania, w okręgu wyborczym właściwym ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania. Wniosek składa się w urzędzie gminy najpóźniej do 4 kwietnia br.

Informacja o lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych dostępna jest w Biuletynie Informacji Publicznej gminy oraz w obwieszczeniu wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Umieszczona jest również na stronie: https://wybory.gov.pl/samorzad2024/pl/obwodowe/wyszukiwarka.

Nakładka na kartę do głosowania, sporządzona w alfabecie Braille’a

Wyborca niepełnosprawny może głosować przy użyciu nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a. Obwodowa komisja wyborcza wraz z kartą do głosowania wydaje ją wyborcy na jego prośbę. Po oddaniu głosu należy ją zwrócić.

Pomoc innej osoby

Wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, może pomagać w głosowaniu w lokalu wyborczym inna osoba, również niepełnoletnia. Pomoc nie może jednak polegać na sugerowaniu wyborcy sposobu głosowania lub na głosowaniu w zastępstwie wyborcy.

Dopuszczalne jest, aby na życzenie wyborcy niepełnosprawnego, w pomieszczeniu za zasłoną przebywała osoba udzielająca pomocy. Nie mogą być to jednak: członek komisji, mąż zaufania ani obserwator społeczny.

Na prośbę wyborcy niepełnosprawnego, komisja jest zobowiązana do przekazania ustnie treści obwieszczeń w zakresie informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz o zarejestrowanych kandydatach i listach.

Prawo do bezpłatnego transportu do lokalu wyborczego i transportu powrotnego w gminie, w której w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski.

Wyborcy o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności oraz ci, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat, mają prawo do bezpłatnego transportu z miejsca zamieszkania do lokalu wyborczego.

Transport do lokalu i transport powrotny zapewnia wójt (burmistrz, prezydent miasta) gminy, w której w dniu wyborów nie funkcjonuje gminny przewóz pasażerski. Wyborcy niepełnosprawnemu, którego stan zdrowia nie pozwala na samodzielną podróż, może towarzyszyć opiekun.

Zamiar skorzystania z prawa do transportu do lokalu powinien zostać zgłoszony przez wyborcę właściwemu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta) najpóźniej w 13. dniu przed dniem wyborów, tj. do 25 marca br. Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie lub w formie elektronicznej.

Szczegółowe informacje o uprawnieniach osób z niepełnosprawnościami znajdują się w dokumencie Państwowej Komisji Wyborczej na stronie: https://wybory.gov.pl/samorzad2024/pl/pkw_aktualnosci/57249.

Wnioski dotyczące pełnomocnictwa i zgłoszenia zamiaru głosowania korespondencyjnego umieszczono na stronie: https://wybory.gov.pl/samorzad2024/pl/pkw_aktualnosci/57249.

Źródło: PKW

JR/Centrum Komunikacji PZN