Polski Związek Niewidomych

26 maja br. wybierzemy posłów do Parlamentu Europejskiego. Prawo do udziału w wyborach ma każda osoba, która najpóźniej w dniu głosowania ukończyła 18 lat.

Ustawodawca przewidział szereg udogodnień dla osób niepełnosprawnych, z których można skorzystać, by oddać ważny głos. Warto jednak pamiętać, że trzeba złożyć odpowiednie dokumenty w określonym terminie.

Osoba ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności lub orzeczeniem równoważnym może głosować korespondencyjnie (tylko na terenie kraju). Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony komisarzowi wyborczemu najpóźniej w 13 dniu przed dniem wyborów (termin wydłużony zgodnie z art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego). Można to zrobić ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Zgłoszenie powinno zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer ewidencyjny PESEL, oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie, a także wskazanie adresu, na który ma być wysłany pakiet wyborczy.

Do zgłoszenia należy dołączyć kopię aktualnego orzeczenia wydanego przez właściwy organ orzekający o ustaleniu stopnia niepełnosprawności. Jeżeli zgłoszenia dokonano ustnie, wyborca musi osobiście przekazać orzeczenie urzędowi gminy. W zgłoszeniu można zażądać też przesłania nakładki w alfabecie Braille’a. Nie później niż siedem dni przed głosowaniem wyborca otrzyma pakiet wyborczy.

W skład pakietu wyborczego wchodzą: koperta zwrotna, karta do głosowania, koperta na kartę do głosowania, oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania, instrukcja głosowania korespondencyjnego i ewentualnie nakładka na kartę do głosowania sporządzona w alfabecie Braille’a — jeżeli wyborca zażądał jej przesłania.

Głosować korespondencyjnie nie mogą osoby niepełnosprawne umieszczone w spisach wyborców w: obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych i domach studenckich, a także wyborcy, którzy udzielili pełnomocnictwa do głosowania.

Osoby ze znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności, a także wszyscy, którzy najpóźniej w dniu wyborów ukończyli 75 lat mają prawo do głosowania przez pełnomocnika.

Pełnomocnikiem może być osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie lub inna wskazana, posiadająca zaświadczenie o prawie do głosowania. Pełnomocnictwo sporządza się najpóźniej dziewięć dni przed terminem wyborów. Do wniosku, który składa się na ręce wójta, burmistrza, prezydenta miasta lub innej uprawnionej osoby należy dołączyć:

• pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa – wzór zgody został ustalony przez ministra spraw wewnętrznych i administracji i jest dołączony do informacji;
• kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności, jeżeli wyborca udzielający pełnomocnictwa w dniu głosowania nie będzie miał ukończonych 75 lat;
• kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego osobie mającej być pełnomocnikiem, jeżeli osoba ta nie jest ujęta w rejestrze wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa.

Pełnomocnictwo można cofnąć najpóźniej na dwa dni przed terminem wyborów, składając odpowiedni wniosek wójtowi, burmistrzowi lub prezydentowi miasta/gminy, w której sporządzono akt pełnomocnictwa, lub poprzez złożenie odpowiedniego oświadczenia w dniu głosowania. Osoba, która udzieliła pełnomocnictwa może zagłosować samodzielnie, jeśli pełnomocnik jeszcze nie głosował. W takiej sytuacji pełnomocnictwo wygasa.

Głosowania przez pełnomocnika nie przeprowadza się w obwodach głosowania utworzonych w zakładach leczniczych, domach pomocy społecznej, zakładach karnych, aresztach śledczych i domach studenckich. Pełnomocnictwa do głosowania nie może udzielić osoba, która zgłosiła zamiar głosowania korespondencyjnego.

Każdy wyborca ma prawo do głosowania w lokalu wyborczym właściwym dla miejsca zamieszkania. Może też głosować w wybranym przez siebie lokalu wyborczym, przystosowanym dla osób niepełnosprawnych. W takiej sytuacji należy złożyć wniosek w urzędzie gminy właściwym dla wybranego obwodu głosowania najpóźniej na pięć dni przed terminem wyborów. Po złożeniu wniosku wyborca zostanie skreślony ze spisu wyborców w obwodzie właściwym dla miejsca stałego zamieszkania.

Odbierając kartę do głosowania, niepełnosprawny wyborca może złożyć prośbę o wydanie nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a. Po oddaniu głosu wyborca jest zobowiązany ją zwrócić. Odbierając nakładkę, niepełnosprawny wyborca ma prawo do uzyskania informacji o sposobie głosowania oraz komitetach biorących udział w wyborach.

Osoba niepełnosprawna może skorzystać z pomocy innej osoby przy oddaniu głosu, również niepełnoletniej. Pomoc ma charakter techniczny i nie może polegać na sugerowaniu wyborcy sposobu głosowania. Osoba, która pomaga wyborcy, nie może głosować w jej zastępstwie. Nie może pełnić tej funkcji członek komisji, mąż zaufania ani obserwator społeczny.

Osoba niepełnosprawna ma również prawo do uzyskiwania informacji o wyborach w formie drukowanej lub elektronicznej. We wniosku wyborca podaje imię (imiona), nazwisko oraz adres stałego zamieszkania.

Osoba niepełnosprawna ma prawo do uzyskiwania informacji o:

• terminie wyborów oraz godzinach głosowania;
• właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie głosowania;
• lokalach obwodowych komisji wyborczych przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych, znajdujących się najbliżej miejsca zamieszkania wyborcy niepełnosprawnego;
• warunkach dopisania wyborcy niepełnosprawnego do spisu wyborców w wybranym przez niego obwodzie głosowania na obszarze gminy właściwej ze względu na miejsce jego stałego zamieszkania;
• komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów;
• warunkach oraz formach głosowania.

Więcej informacji oraz szczegółowy opis głosowania korespondencyjnego można znaleźć na stronie: https://pkw.gov.pl/337/3.