Polski Związek Niewidomych

II edycja Forum bez Barier odbyła się w dniach 25‒27 luty br. w Poznaniu. Przedstawiciele kin z całej Polski, dystrybutorzy, koordynatorzy dostępności rozmawiali o tym, co zrobić, aby jak najwięcej osób z niepełnosprawnością mogło korzystać z oferty filmowej. Wydarzenie to kolejny krok w kierunku poprawy dostępności polskiej kinematografii.

W forum wzięło udział prawie 200 osób zarówno stacjonarnie, jak i on-line. Wśród uczestników nie zabrakło przedstawicieli kin z całej Polski, dystrybutorów, koordynatorów dostępności, czy przedstawicieli organizacji pozarządowych, w tym Polskiego Związku Niewidomych.

Wydarzenie odbyło się w jednej z największych instytucji kultury w kraju – Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu, w którym na co dzień odbywa się wiele wydarzeń filmowych, teatralnych, muzycznych, związanych z literaturą. To miejsce, do którego może przyjść każdy, ponieważ nie brakuje tam rozwiązań dla osób ze szczególnymi potrzebami, takich jak: linie prowadzące na trasie, audioprzewodnik, napisy w alfabecie brajla, windy itd.

Forum bez Barier odbywające się w ramach Festiwalu Kina bez Barier to kolejny krok w kierunku poprawy dostępności polskiej kinematografii. W trakcie trzech dni odbyło się 8 różnych warsztatów, 5 paneli dyskusyjnych i przedstawiono kilka ciekawych prezentacji skupiających się na takich tematach jak: dostępność festiwali, skąd czerpać środki finansowe na tworzenie dostępności, a także treści wrażliwe
w filmach.

Z perspektywy Polskiego Związku Niewidomych szczególnie cieszy to, że podczas tak dużego wydarzenia pojawił się warsztat „Jak tworzyć kino dostępne dla osób niewidomych i niedowidzących?”

Nagrody Forum bez Barier

25 lutego br. w ramach Forum bez Barier odbyła się gala wręczenia nagród i wyróżnień.

Nagroda Forum bez Barier za zwiększanie dostępności kultury filmowej dla osób z różnymi potrzebami trafiła do: Fundacji Kino Dostępne za Aplikację Kino Dostępne – jest to aplikacja niezwykle przydatna dla osób z niepełnosprawnością wzroku, która nieodpłatnie udostępnia audiodeskrypcję oraz napisy audio.

Nagrodę przyznało Jury w składzie:

• Elżbieta Oleksiak – kierowniczka Centrum Rehabilitacji w Instytucie Tyflologicznym Polskiego Związku Niewidomych,
• Krzysztof Kotyniewicz – prezes Zarządu Głównego Polskiego Związku Głuchych,
• Renata Nych – współzałożycielka i od 2005 roku przewodnicząca Mazowieckiego, Stowarzyszenia Pracy dla Niepełnosprawnych „De Facto”,
• Małgorzata Niestrawska – kierowniczka Kina Echo,
• Ewelina Banaszek – specjalistka ds. edukacji kulturowej i kierowniczka Działu Programów Społecznych w Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu, członkini zespołu ds. dostępności CK ZAMEK dla osób z niepełnosprawnościami.

Jury wyróżniło także Fundację Kinematograf i Kino Śnieżka w Rabce Zdroju za organizację dostępnych seansów.

Zachęty, w postaci finansowego wsparcia na przygotowanie audiodeskrypcji i napisów do filmów powędrowały do:
– Gutek Film dla filmów „The Last Showgirl” oraz „Vermiglio”,
– Stowarzyszenia Nowe Horyzonty dla filmu „Peacock.

Postulaty

W trakcie całego wydarzenia pojawiło się kilka wniosków i postulatów takich jak:

1. potrzeba przejęcia przez jedną z instytucji państwowych roli lidera i regulatora kwestii dostępności w kulturze, w szczególności w branży filmowej. Obecnie działania w tym zakresie są rozproszone i oparte na niestabilnym finansowaniu projektowym, co utrudnia długoterminowe planowanie i kontrolę jakości.
2. W trakcie Forum dyskutowano również nad postulatem brytyjskiej organizacji Creative Diversity Network postulującej parytetowy, 9-procentowy udział osób z niepełnosprawnościami w ekranowych reprezentacjach oraz w ekipach filmowych. Postulat ten wywołał największą dyskusję pośród zebranych na Forum. Pojawiały się głosy sprzeciwu za twardym stosowaniem parytetów. Większość była raczej za rozwiązaniem polegającym na dążeniu do większej reprezentacji bez narzucania sztywnych zasad.
3. Nie zabrakło również wniosku, który pojawia się na wielu konferencjach związanych z wdrażaniem dostępności w innych branżach, że dostępność to proces wymagający małych kroków, konsekwencji, a także współpracy między instytucjami państwowymi, organizacjami pozarządowymi i sektorem prywatnym.

Forum Bez Barier to było niezwykle wartościowe wydarzenie, które pozwoliło na wymianę doświadczeń i pomysłów dotyczących dostępności, a także nawiązanie nowych znajomości. Natomiast warsztaty były cenną okazją do poszerzenia wiedzy i praktycznych umiejętności.

Aneta Wyrozębska, Centrum Rehabilitacji w Instytucie Tyflologicznym PZN