Głosowanie 21.10.2018 r. przy użyciu nakładek
Zgodnie z Art. 40a Kodeksu wyborczego (Dz.U. z 2018 r., poz. 754 ze zm.), wyborca niepełnosprawny może głosować przy użyciu nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a.
Tak więc zapisy zawarte w ustawie nie stanowią, że nakładki do głosowania mają być obowiązkowo dostępne w lokalach wyborczych.
Szczegółowe zasady przeprowadzenia wyborów w drodze uchwały określa Państwowa Komisja Wyborcza. Instrukcje dotyczące najbliższych wyborów zostały określone w uchwale PKW z dnia 17 września tego roku, w sprawie wytycznych dla obwodowych komisji wyborczych ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie dotyczących zadań i trybu przygotowania oraz przeprowadzenia głosowania w wyborach organów jednostek samorządu terytorialnego zarządzonych na dzień 21 października 2018 r.
Kwestie głosowania przy użyciu nakładek uregulowano w pkt. 46 i 47 uchwały.
Punkt 46 uchwały mówi, że w przypadku, gdy wyborca zażąda wydania mu wraz z kartami do głosowania nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a, komisja informuje wyborcę o konieczności dostarczenia nakładek z urzędu gminy. Jednocześnie komisja niezwłocznie informuje urząd gminy o konieczności pilnego doręczenia do tego obwodu głosowania nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a. Na czas oczekiwania komisja zapewnienia wyborcy i ewentualnie osobie mu towarzyszącej miejsca do siedzenia, a także miejsce zapewniające wyborcy komfort oddania głosu z wykorzystaniem nakładki, mając na względzie format kart wykorzystywanych w danym obwodzie. Ponadto w czasie oczekiwania jeden z członków komisji powinien poinformować wyborcę o sposobie głosowania oraz warunkach ważności głosu, odczytać mu, jeżeli wyrazi taką potrzebę, treść obwieszczeń wyborczych, w tym o zarejestrowanych listach kandydatów na radnych i kandydatach na wójta. Po doręczeniu przez przedstawiciela urzędu gminy nakładek sporządzonych w alfabecie Braille’a, komisja wraz z kartami do głosowania wydaje je wyborcy niepełnosprawnemu. Komisja informuje wyborcę, że po oddaniu głosu obowiązany jest on zwrócić komisji nakładki na karty. Komisja zwraca uwagę, aby wyborca wraz z kartami nie wrzucił nakładek do urny. Po oddaniu głosu przez wyborcę nakładki zwracane są przedstawicielowi urzędu gminy, który powinien zaczekać na ich zwrot, a następnie odwieźć je do urzędu gminy.
Przewodniczący komisji lub jego zastępca odnotowuje fakt głosowania przy pomocy nakładki na kartę do głosowania sporządzonej w alfabecie Braille’a na
roboczym wykazie. Liczbę wyborców głosujących przy pomocy tego rodzaju nakładki podaje się w pkt XIII.6 protokołu przekazania.
Punkt 47 uchwały – w przypadku utraty nakładek lub ich zniszczenia komisja niezwłocznie informuje o tym wójta.
Przy okazji poprzednich wyborów – prezydenckich z roku 2014 i parlamentarnych z roku 2015 PKW w stosownych uchwałach instruowała Komisje wyborcze, aby w każdym lokalu wyborczym były dostępne nakładki do głosowania. Jeśli wyborca niewidomy chciał głosować przy jej użyciu nie musiał czekać.
Obecna uchwała nie pozbawia osób z dysfunkcją wzroku możliwości skorzystania z nakładek, jednak konieczność ich sprowadzenia z urzędu gminy może trochę
potrwać, jak również zniechęcić wspomnianego wyborcę do korzystania z tej formy głosowania.
Będziemy wdzięczni za informację po wyborach, jak w praktyce wyglądało głosowanie przy użyciu nakładek według przytoczonych utrudnionych w roku bieżącym regulacji pod adres mailowy: rehabilitacja@pzn.org.pl.
Krzysztof Wiśniewski, prawnik w Instytucie Tyflologicznym PZN
